MAE YMGYRCH sydd wedi’i hanelu at leihau’r perygl o anafiadau difrifol a marwolaethau ar y ffyrdd sy’n gysylltiedig â beiciau modur yn cael ei chynnal yng Nghymru.

Wrth i’r tywydd wella, mae’r heddlu’n gweld mwy a mwy o feicwyr modur ar y ffyrdd, yn manteisio ar lwybrau hardd yn Sir Gaerfyrddin, Ceredigion, Powys a Sir Benfro.

Mae Heddlu Dyfed-Powys yn annog beicwyr modur i reidio’n ddiogel, ac mae’n rhybuddio y bydd mwy o ffocws ar feicio modur yn yr ardal tan fis Hydref fel rhan o’r ymgyrch, sef Ymgyrch Darwen.

Dywedodd yr Uwch-arolygydd Huw Meredith, Pennaeth Gweithrediadau Arbenigol: “Ers amser hir, mae beicwyr modur wedi cael eu hadnabod fel defnyddwyr ffyrdd sy’n arbennig o agored i niwed, ac mae lleihau nifer y bobl sy’n marw ac sy’n cael eu hanafu ar ffyrdd Dyfed-Powys yn flaenoriaeth ar gyfer ein Hunedau Plismona’r Ffyrdd.

“Rydyn ni bob amser wedi croesawu beicwyr modur o du hwnt i’n ffiniau i fwynhau’r dirwedd ardderchog, ond rhaid iddynt fod yn ymwybodol bod Heddlu Dyfed-Powys yn gwneud pob dim o fewn ei allu i sicrhau bod ein ffyrdd yn cael eu defnyddio’n ddiogel gan bawb, gyda’n Hunedau Plismona’r Ffyrdd yn gweithredu’n gadarn i atal damweiniau angheuol neu ddifrifol ar ein ffyrdd.

“Rhaid i bawb gymryd cyfrifoldeb am ei ddiogelwch ei hun a diogelwch pobl eraill ar ein ffyrdd, a bod yn ymwybodol o’r ffordd maen nhw’n reidio a gyrru. Cymerir camau gweithredu yn erbyn unrhyw un sydd yn dewis reidio neu yrru’n wrthgymdeithasol, yn ddi-hid, neu’n anghyfreithlon ar ein ffyrdd.

“Mae ein swyddogion yn gweld gormod o drasedïau, a llawer a all fod wedi cael eu hatal. Bydd nifer fawr o swyddogion Plismona’r Ffyrdd o gwmpas Dyfed-Powys yn defnyddio cyfuniad o addysg, ymgysylltu a gorfodi i atal trasedïau pellach.”

Bydd swyddogion hefyd yn annog beicwyr modur i wella eu sgiliau beicio drwy gymryd rhan mewn gweithdai Beicio Diogel, sy’n cynnig mewnwelediad i’r hyn y gellir ei gyflawni gyda hyfforddiant uwch.

Mae’r gweithdai, sy’n cael eu cynnal gan heddluoedd ledled y DU, yn defnyddio cymysgedd o drafodaethau, teithiau beic ar y ffordd sy’n cael eu harsylwi a fideos gwybodaeth.

Maen nhw wedi’u llunio i wella sgiliau pob beiciwr modur sydd eisoes wedi pasio ei brawf ac maen nhw’n addas ar gyfer pob gallu, o’r beiciwr mwyaf profiadol i’r rhai sy’n dychwelyd i feicio modur yn dilyn cyfnod o absenoldeb.

Canmolodd Ken Skates, Ysgrifennydd yr Economi a Thrafnidiaeth, yr ymgyrch: “Mae ein ffyrdd dal ymysg y rhai mwyaf diogel yn y byd.

“Fodd bynnag, mae nifer y beicwyr modur sy’n cael eu lladd neu eu hanafu’n ddifrifol dal yn rhy uchel. Mae ymgyrchoedd fel hyn yn rhan allweddol o amrediad ehangach o fesurau sydd wedi’u hanelu at wneud ein ffyrdd yn fwy diogel ac atal rhagor o anafiadau sy’n gysylltiedig â beicio modur. Mae’r ffordd gyfannol hon yn cynnwys sicrhau bod beicwyr modur yn cael eu blaenoriaethu wrth i ni ariannu mentrau diogelwch y ffyrdd, cefnogi GanBwyll i weithredu camerâu cyflymder, ac ariannu awdurdodau lleol i gyflwyno’r cynllun Beicio Diogel a hyfforddiant arall ar gyfer beicwyr modur.”

MAE mwy a mwy o bobl yng Nghaerfyrddin yn rhoi’r gorau i’r archfarchnad ac yn prynu bwyd ffres yn uniongyrchol gan gynhyrchwyr lleol.

Mae Cynulliad Bwyd Caerfyrddin – platfform ar-lein sy’n galluogi cyswllt uniongyrchol rhwng y cwsmeriaid a’r cynhyrchwyr – yn parhau i fynd o nerth i nerth, gan helpu pobl i gael mwy o reolaeth ar yr hyn sydd ar eu platiau yn ogystal â chefnogi busnesau lleol.

Bu’r Cynulliad yn dathlu ei ben-blwydd cyntaf yr wythnos hon. Erbyn hyn, mae ganddo 700 o gwsmeriaid ac 20 o gynhyrchwyr ac mae ffrwythau, llysiau, cig, cynhyrchion llaeth a nwyddau wedi’u pobi yn cael eu gwerthu a’u casglu bob wythnos.

Mae’r cwsmeriaid yn archebu eu nwyddau drwy ddefnyddio’r platfform ar-lein, gan roi ceisiadau arbennig i’r cynhyrchwyr os oes angen, cyn iddynt gasglu’r nwyddau ar y diwrnod casglu yn Xcel yn Nhre Ioan, Caerfyrddin, neu The Warren yn Heol Mansel, Caerfyrddin.

Yn ogystal â chefnogi’r economi leol, mae’r Cynulliad hefyd yn rhoi manteision o ran iechyd a’r amgylchedd – gall cwsmeriaid gael gwybod yn union beth sydd yn eu bwyd, ac mae’r ôl-troed carbon yn llai hefyd gan fod y bwyd yn teithio pellter o 28 milltir i’r pwynt casglu ar gyfartaledd, o’i gymharu â thua 600 o filltiroedd i’r archfarchnad.

Mae hefyd yn lleihau gwastraff gan nad oes unrhyw beth yn cael ei gasglu na’i bobi oni bai bod cwsmer yn ei archebu.

Mae’r trefnydd, Carrie Laxton, yn feddyg teulu sydd wedi ymddeol. Gwelodd fuddion Cynulliad Bwyd a phenderfynodd ei sefydlu yng Nghaerfyrddin gyda chymorth Cyngor Sir Caerfyrddin.

“Mae cynhyrchwyr lleol yn brwydro i gael bywoliaeth, ac mae hon yn ffordd ddelfrydol o’u cefnogi,” meddai.

“Mae gennym rhwng 12 a 18 o gynhyrchwyr y rhan fwyaf o’r wythnosau sy’n gosod marchnad fach yn ein mannau casglu er mwyn cwrdd â’u cwsmeriaid a dosbarthu’r nwyddau y maent wedi’u harchebu ymlaen llaw. Mae’n sicrhau bod bwyd lleol da yn fwy hygyrch i bobl leol yn ogystal â chefnogi cynhyrchwyr lleol.”

Dywedodd Cefin Campbell, yr Aelod o Fwrdd Gweithredol Cyngor Sir Caerfyrddin dros Faterion Gwledig: “Mae hon yn ffordd wych o gefnogi’r economi leol a chynhyrchwyr lleol. Mae diwydiannau gwledig yn parhau i gael anhawster ond wrth i gwsmeriaid ddod yn fwy ymwybodol o’r hyn y maent yn ei fwyta, gobeithiwn y byddant yn mynd yn ôl i’r ffordd fwy traddodiadol o siopa, sef prynu gan ffermwyr, pobwyr a chigyddion lleol.

“Mae’r Cynulliad Bwyd yn helpu i gysylltu’r cwsmeriaid â’r cynhyrchwyr a thrwy ddod â’r elfen fodern o archebu ar-lein, mae’n gweithio’n dda ar gyfer nifer gynyddol o bobl.”

Gall unrhyw un gofrestru i fod yn un o gwsmeriaid y Cynulliad Bwyd, ac anogir cynhyrchwyr bwyd o gwmpas ardal Caerfyrddin i gael gwybod sut y gallant gymryd rhan.

Rhagor o wybodaeth yn www.foodassembly.com

MAE BWRDD Hanfod Cymru, yr elusen ddyrannu grantiau, wedi cyhoeddi ei fod am ddod i ben yn ystod haf 2019 – er gwaetha ei lwyddiant ysgubol yn dyrannu grantiau gwerth £120,000 i 52 o elusennau yn y cyfnod ers ei lansio ym mis Ebrill 2017. Mae’r penderfyniad hwn yn uniongyrchol gysylltiedig â phenderfyniad Bwrdd Loteri Cymru i roi’r cwmni hwnnw yn nwylo’r gweinyddwyr ar 27ain Mawrth ar ôl 11 mis o fasnachu.

Er bod Hanfod Cymru yn elusen ac yn gwmni cwbl annibynnol, Loteri Cymru oedd unig ffynhonnell ariannol Hanfod Cymru i’w alluogi i ddosbarthu grantiau. Mae Bwrdd Hanfod Cymru wedi bod yn rhan o’r trafodaethau i geisio dod o hyd i brynwr newydd ar gyfer Loteri Cymru ond daeth y Bwrdd i’r farn wythnos diwethaf, gyda Loteri Cymru yn nwylo gweithredwr newydd, na fuasai Hanfod Cymru yn medru dosbarthu grantiau ar lefel ddigonol i fedru bodloni amcanion canolog yr elusen, sef gwneud gwahaniaeth gwirioneddol i elusennau ar lawr gwlad cymunedau Cymru.

Dywedodd Deris Williams, Cadeirydd Hanfod Cymru: “Mae’r flwyddyn ddiwethaf ers lansio Hanfod Cymru, wedi bod yn un lwyddiannus tu hwnt. Rydym wedi gwneud gwahaniaeth gwirioneddol i elusennau ar lawr gwlad ar draws Cymru. Rydym wedi bod yn ffodus tu hwnt hefyd o fod wedi cael aelodau nodedig o staff i yrru’r elusen ymlaen ac mae’n fater o dor-calon i fwrdd Hanfod Cymru ein bod yn awr angen gwneud y staff yn ddi-waith. Bydd Siôn Brynach, y Prif Weithredwr ac Angharad Gaylard, y Swyddog Gweinyddu Grantiau, yn gadael eu swyddi ar ddiwedd Mai eleni.

“Bwriad Bwrdd Hanfod Cymru bellach yw bodloni’r gofynion statudol sydd arnom, a chymryd y camau sydd eu hangen i ddod â’r elusen i ben. Disgwyliwn fedru gwneud hynny erbyn haf 2019.”

Aeth Deris yn ei blaen gan ddweud: “Mae Hanfod Cymru wedi gwneud gwahaniaeth gwirioneddol i’r tirwedd ariannu yng Nghymru dros y flwyddyn ddiwethaf. Yn ogystal mae’r staff wedi arloesi ym maes cyhoeddusrwydd gan gyhoeddi fideo ar wefan Hanfod Cymru a thrwy’r cyfryngau cymdeithasol yn wythnosol er mwyn tynnu sylw nid yn unig at Hanfod ei hun, ond hefyd at yr elusennau sydd wedi derbyn grantiau gennym.

“Mae’n fater o falchder i’r Bwrdd ac i’r Staff ein bod wedi llwyddo i godi proffil yr elusen mor effeithiol mewn amser mor fyr, ac yn siomedig tu hwnt bod angen yn awr i ni ddod â’r gweithgarwch nodedig hwn i ben.

“Er na fyddwn yn medru dosbarthu unrhyw grantiau pellach, byddwn yn dod â’r elusen i ben gyda record gwirioneddol drawiadol o fod wedi cynorthwyo 52 o elusennau led-led Cymru trwy ddosbarthu grantiau gwerth £120,000 i wneud gwahaniaeth go iawn i bobl ar lawr gwlad.”