Cymraeg

Eisteddfod yn cyhoeddi lein-yp Ty Gwerin 2017

Published

7 years ago

July 14, 2017

MAE’R EISTEDDFOD yn falch o gyhoeddi manylion y Tŷ Gwerin eleni.

Ers iddo ymddangos gyntaf nôl yn 2014, mae’r Tŷ Gwerin wedi sefydlu’i hun fel un o ardaloedd mwyaf poblogaidd y Maes, gydag awyrgylch braf yr yurt ynghyd â cherddoriaeth werin ar ei orau’n gyfuniad perffaith.

Bydd tri o’r enwau mwyaf yn y sîn werin ac acwstig yn perfformio yn y Tŷ Gwerin am y tro cyntaf eleni. Mae Meic Stevens yn un o gerddorion traddodiadol mwyaf poblogaidd a dylanwadol Cymru, ac wedi arwain cerddoriaeth werin yn y wlad ers y 1960au. Yn aml, mae pobl yn ei alw’n ‘y Dylan Cymraeg’; mae gan ei ganeuon adlais seicadelig, mae’i dechnegau gitâr yn arbennig ac mae ganddo ddawn aruthrol i greu cerddoriaeth a geiriau a chaneuon sydd ymysg clasuron ein cyfnod.

Mae Dafydd Iwan ar flaen y gad yn y sîn Gymraeg ers y 60au cynnar, a daeth i amlygrwydd drwy’i ganeuon gwladgarol a’i rôl flaenllaw yn ymgyrchoedd iaith y 60au a’r 70au. Mae’i ganeuon, fel rhai Meic Stevens, yn glasuron, ac er bod Dafydd wedi ymuno ag Ar Log am berfformiad byrfyfyr o’r anthem ‘Yma o Hyd’ yn y Tŷ Gwerin llynedd, dyma fydd ei berfformiad ‘swyddogol’ cyntaf!

Mae gan Mynediad am Ddim 40 mlynedd o brofiad perfformio, ac mae’n sicr y bydd eu dehongliadau harmonïol o ganeuon gwerin hen a newydd yn un o uchafbwyntiau’r rhaglen eleni.

Un arall o’r uchafbwyntiau’n ddi-os, fydd set gyda’r hwyr arbennig iawn gan Cowbois Rhos Botwnnog, a fydd yn perfformio ar ôl iddi dywyllu, a bydd yr yurt deniadol yn cael ei drawsnewid i fod yn lleoliad hudol – gyda goleuadau ‘tylwyth teg’ bychain. Bydd y lleoliad a’r perfformiad yn sicr o wneud hon yn noson i’w chofio.

Trefnir Tŷ Gwerin gan yr Eisteddfod Genedlaethol, ac meddai Sioned Edwards, sy’n gyfrifol am y prosiect, “Mae rhaglen eleni’n un o’r cryfaf rydym wedi’i chael. Rydym wedi gweithio’n agos gyda gwirfoddolwyr lleol o’r sîn werin Gymraeg ynghyd â cherddorion ac wedi creu rhaglen a fydd yn apelio at nifer fawr o bobl, gobeithio. Rydw i’n edrych ymlaen yn arbennig am y sesiwn ar ganu serch sydd wedi’i churadu gan Gwenan Gibbard. Mae cymaint o’n caneuon serch yn cael eu canu o safbwynt y dyn, felly fe fydd yn ddiddorol iawn gweld lein-yp cwbl fenywaidd.

“Sesiwn arall rwy’n edrych ymlaen ati yw’r Frwydr Shantis Môr. Bydd tîm o Fôn yn brwydro yn erbyn tîm o Ben Llŷn, gan berfformio shantis lleol – ac mae’n sicr o fod yn frwydr go wahanol. Mae Dewi Pws yn rhan o dîm Pen Llŷn, felly pwy ag ŵyr beth ddigwyddith!

“Wrth gwrs, mae’r perfformiadau poblogaidd eraill i gyd yn mynd i fod yn y Tŷ Gwerin. Bydd Jamie Smith’s MABON a Calan, sydd newydd ryddhau albwm gwych newydd, ‘Solomon’ yn dychwelyd atom yn dilyn perfformiadau hynod boblogaidd y llynedd. A fyddai’r Eisteddfod ddim yn Eisteddfod hen berfformiad gan Bob Delyn a’r Ebillion. Rhywbeth arall sy’n dychwelyd eleni – i groeso mawr rwy’n siŵr – yw’r Stomp Cerdd Dant, gydag Arfon Gwilym yn ei guradu eto eleni. Os nad ydych chi wedi bod i’r Stomp Cerdd Dant erioed, dewch! Ond dewch yn ddigon cynnar gan ei bod yn llenwi’n gyflym. Nid dyma’r lle i rai cul eu meddwl, ond mae’n sicr o wneud i chi lanna’ chwerthin. Does dim byd wedi gwneud cymaint i newid delwedd cerdd dant dros y blynyddoedd diwethaf credwch chi fi!

“Mae ‘na yoga – ac i’r rheiny sy’n teimlo ychydig yn fwy egnïol – cadw’n heini drwy glocsio, neu ‘Clogsffit’ i roi’r enw cywir iddo fo. Rwy’n gwybod ei fod yn swnio’n ystrydebol, ond mae ‘na rywbeth i bawb yn y Tŷ Gwerin

Business

A more connected Wales: Ogi to provide Welsh language support through eero

Published

1 month ago

October 14, 2024

Madeline Knox

Starting today, Ogi- Wales’s biggest alternative telecoms company- has taken the innovative leap to back the provision of Welsh language on the eero wifi software.

Amazon’s eero delivers fast, reliable and secure wifi to every corner of the home. Using the latest mesh technology, eero brings seamless coverage, whether you’re streaming, gaming, or working from home. The Amazon eero suite of products is available on all Ogi 400, Ogi 500 and Ogi 1Gig packages.

Ogi’s commitment to continuously improving for their Welsh customers is demonstrated through this new partnership. This milestone makes eero one of the few smart home systems to offer Welsh-language support in its mobile app.

Within the eero app, engineers have incorporated familiar Welsh-language terms to further the experience for users.

Speaking about the new feature, Ogi’s Brand Marketing Director, Sarah Vining, said: “Ogi’s mission has always been to provide world-class services that are inherently Welsh.”

“Working with the team at eero, we’re not only bringing cutting-edge technology to Welsh homes but also making it more accessible for our customers, and for users all over Wales too. This partnership reflects our shared vision to make the internet more accessible to everyone.”

“Our mission is to bring fast, reliable, and secure wifi to customers around the world.” said Mark Sieglock, eero EVP, Software and Services. “We’re thrilled to partner with Ogi to add Welsh language support, making the eero app more accessible to Welsh speakers in Wales.”

Welsh language support is now available to all eero users by downloading the latest software update (release 6.47.0)

Cymraeg

Hybu’r Gymraeg drwy sioe lwyfan

Published

6 months ago

May 23, 2024

Tom Sinclair

Ar faes Eisteddfod yr Urdd heddiw ym Meifod (29 Mai) caiff sioe lwyfan newydd ei dangos a fydd yn hyrwyddo’r Gymraeg i bobl ifanc ledled Cymru. Manon Steffan Ros sydd wedi creu’r sioe Geiriau i gwmni Mewn Cymeriad yn dilyn comisiwn gan Gomisiynydd y Gymraeg.

Bydd y sioe, sydd wedi ei hanelu at bobl ifanc ym mlynyddoedd 7, 8 a 9 ysgolion uwchradd, yn cyd-fynd â phecyn addysg newydd sydd wedi ei ddatblygu gan y Comisiynydd ac a fydd ar gael ar lwyfan addysgol, Hwb.

Yn ôl Manon Steffan Ros, roedd yn braf derbyn y cais i wneud y gwaith hwn er yn un heriol,

“Er mwyn hybu’r Gymraeg i’n pobl ifanc a’u hannog i’w defnyddio mae angen manteisio ar amryw o ffyrdd i wneud hynny. Mae sioe lwyfan, sydd yn mynd mewn i ysgolion, yn gyfle gwych i bwysleisio rôl y Gymraeg yn ein bywydau bob dydd, drwy ddefnyddio cerddoriaeth gyfoes a iaith sydd yn berthnasol iddyn nhw.

“Roedd yn her, serch hynny, i ddatblygu sgript a oedd yn cyfleu yr holl elfennau yma, tra ar yr un pryd yn hyrwyddo’r neges gyffredinol fod angen defnyddio’r Gymraeg er mwyn iddi oroesi.

“Gobeithio bydd y sioe yn gyfrwng i arwain at drafodaeth bellach ymysg pobl ifanc a’u hathrawon am bwysigrwydd y Gymraeg.”

I gyd-fynd â’r sioe, mae pecyn addysg wedi ei greu hefyd sydd yn cynnig amryw ddeunyddiau ar gyfer gwersi. Mae’r pecyn yn cynnwys cyflwyniadau ac atodiadau sydd yn rhannu gwybodaeth am y Gymraeg, ei phwysigrwydd fel sgil mewn bywyd bob dydd, ieithoedd lleiafrifol eraill ar draws y byd, yn ogystal ag egluro rôl Comisiynydd y Gymraeg.

Yn ôl Efa Gruffudd Jones., Comisiynydd y Gymraeg, y gobaith yw fod y gwaith hyn yn ymateb i angen,

“Rwyf wedi nodi yn aml fod plant a phobl ifanc yn flaenoriaeth i fi ac rydym yn gyson yn derbyn ceisiadau gan ysgolion am wybodaeth am ein gwaith. Y nod gyda’r pecyn hwn yw cynnig pecyn ymarferol y gellir dewis gweithgareddau ohono.

“Bydd hefyd, gobeithio, yn gymorth i athrawon a ddisgyblion ddeall yn well, nid yn unig rôl Comisiynydd y Gymraeg ond sefyllfa’r Gymraeg ar lefel genedlaethol a rhyngwladol.

“Gobeithio y caiff ei ddefnyddio’n eang.”

Un ysgol sydd wedi cael cyfle i weld y sioe eisoes yw Ysgol Bro Hyddgen ym Machynlleth yn nalgylch yr Eisteddfod. Mae Nansi Lloyd yn mlwyddyn 7 ac fe wnaeth fwynhau yn fawr,

“Roedd y sioe yn symud yn gyflym oedd yn grêt ac roeddem i gyd yn meddwl fod y defnydd o gerddoriaeth Gymraeg gyfoes yn dda iawn. Fe wnaeth i fi feddwl am pam mod i’n siarad Cymraeg a phwysleisio pa mor bwysig yw siarad yr iaith yn naturiol bob dydd, ac nid yn yr ysgol yn unig.

“Rwy’n gobeithio mynd i’w gweld eto yn yr Eisteddfod.”

Mae Alaw Jones yn athrawes yn ysgol Bro Hyddgen ac yn gweld gwerth yn y sioe a’r pecyn addysg,

“Mae yn medru bod yn heriol cyflwyno’r Gymraeg yn enwedig mewn oes lle mae cyfryngau cymdeithasol yn chwarae rôl mor flaenllaw yn mywydau pobl ifanc. Roedd y sioe hon yn gyfrwng i arwain ar drafodaeth bellach am y Gymraeg yn ein cymdeithas heddiw a braf oedd gweld ymateb y bobl ifanc i’r sioe.

“Mae’r pecyn addysg yn adnodd defnyddiol a fydd yn ein caniatáu i drafod y Gymraeg mewn cyd-destun ehangach, cyd-destun rhyngwladol, ac yn pwysleisio manteision siarad yr iaith o safbwynt sgil yn y byd gwaith.”

Caiff y sioe, Geiriau¸ ei pherfformio ar stondin Llywodraeth Cymru am 2pm ar ddydd Mercher, 29 Mai a bydd sesiwn holi ac ateb yn dilyn yng nghwmni Efa Gruffudd Jones, Manon Steffan Ros ac Owen Alun sydd yn perfformio’r sioe.

Cymraeg

Last ditch plea to HSBC to reverse decision to axe Welsh language phone line

Published

10 months ago

January 11, 2024

Tom Sinclair

AN MS has issued a last ditch plea to HSBC to reverse its “unacceptable” decision to axe its Welsh language phone service.

Llŷr Gruffydd, who represents North Wales in the Senedd, has spoken out as January 15, the date when the phone line is due to come to an end fast approaches.

The Plaid Cymru politician said executives at the baking giant still have an “opportunity to do the right thing”.

HSBC came under fire after politicians were informed of the bank’s decision to axe its Welsh language service by letter on Wednesday, November 8.

The Senedd’s Culture Committee wrote to the corporation accusing it of “contempt” towards Welsh speakers.

It added that its “failure to maintain an approach consistent with its values is considered disingenuous and disturbing”.

The committee also questioned statements made by José Carvalho, HSBC’s head of wealth and personal banking, who spoke in front of it on November 29.

The banker said that the Welsh-language helpline receives around 22 calls a day, and that the bank had ended up “with only 6% of the calls that are coming in being answered in Welsh” by them.

However, the committee hit back saying this indicates a fundamental failure of service by the bank because it means 94% of calls to the service are not being answered in Welsh,.

The Committee said that the “low number of calls” to the line “reflects” the bank’s “inability to provide a functioning and coherent service that meets the needs of its Welsh speaking customers.”

Llŷr Gruffydd said: “HSBC still has an opportunity to do the right thing by reversing its unacceptable and wrongheaded decision to bring its Welsh language phone service to an end.

“Executives at HSBC should remember that many customers use their banking services because of its Welsh language phone service.

“The bank argues that there isn’t sufficient demand for the helpline because it receives 22 calls a day on average.

“But it’s abundantly clear from the data that with only 6% of those calls being answered in Welsh, they’ve not been coming anywhere near to providing an adequate service.

“Phone calls that are made to the helpline in Welsh should be answered in Welsh. It’s no wonder that a lot of Welsh speakers have given up on phoning it.

“Instead of scrapping the service HSBC’s should invest in it properly for at least 12 months, and that includes ensuring that it is well-advertised. Then at the end of that period it could make a much better assessment of demand.

“The bank’s pledge to ‘arrange a call back in Welsh, within 3 working days is astonishingly disrespectful to Welsh speakers, as well as utterly insensitive to the financial pressures some people will face.

“For a significant number of people, accessing their bank through Welsh is not a ‘choice’ as HSBC claimed.

“HSBC say they ‘have confirmed that all customers can bank in English’, which is frankly an attitude that belongs to the last century. It is also untrue, especially for many elderly and vulnerable people.

“There is understandably a huge amount of anger and frustration right across Wales with HSBC’s general attitude towards the Welsh language.

“Recently I was contacted by a constituent who was quite rightly angry because she had been asked by a member of HSBC’s customer care team to resend a Welsh language query in English.

“That is one of many examples of HSBC’s complete and utter disregard for Welsh speakers.

“As a Welsh speaker myself and as a member of the Senedd’s Culture Committee, I share the real sense of frustration that’s out there.

“Many of their customers in Wales have also seen their local branches close over the last decade.

“The impact of this on their older customers is particularly acute, as well as those who don’t have access to digital technology.

“Though HSBC likes to describe itself as the world’s local bank, it is abundantly clear that this is not the case in Wales as it abandons Welsh speakers and abandons our high streets by shutting down local branches.”