Cymraeg
Llwyddiant BAFTA Cymru i S4C
MAE RHAGLENNI S4C wedi ennill chwech o wobrau BAFTA Cymru 2017 yn y 26ain seremoni wobrwyo yn Neuadd Dewi Sant, Caerdydd ar nos Sul, 8 Hydref.
Ymhlith y gwobrau bu’r gyfres sy’n gynhyrchiad gan Cwmni Da ar gyfer plant bach, Deian a Loli yn fuddugol yn y categori Rhaglen Blant.
Mae’r gyfres wythnosol boblogaidd yn dilyn helynt efeilliaid direidus a’u pwerau hudol. Bydd cyfres newydd yn dychwelyd ar y sgrin ddiwedd mis Hydref.
Roedd y rhaglen Taith Bryn Terfel: Gwlad y Gân (Boom Cymru) yn fuddugol yn y categori Rhaglen Adloniant mewn noson a gyflwynwyd gan y DJ BBC Radio 1, Huw Stephens yn Neuadd Dewi Sant, Caerdydd. Yn y rhaglen roedd y canwr byd enwog yn ein tywys ar daith gerddorol drwy Gymru ac yn perfformio amrywiaeth o ganeuon o’i ddewis.
Daeth Benjamin Talbott a Victoria Ashfield i’r brig am eu Cerddoriaeth Wreiddiol yn y ddrama Galesa oedd wedi ei ffilmio ym Mhatagonia gyda thrigolion y Wladfa er mwyn nodi 150 ers glaniad y Cymry cyntaf yno. Cafodd Galesa ei ysgrifennu gan Roger Williams ac yn gynhyrchiad gan ei gwmni Joio, sydd hefyd yn gyfrifol am y gyfres ddrama drosedd Bang sy’n un o ddramâu hydref 2017 ar S4C.
Roedd tîm cynhyrchu’r ffilm Y Llyfrgell yn dathlu gyda Euros Lyn yn ennill gwobr Cyfarwyddwr Ffuglen. Yn gynhyrchiad gan Ffilm Ffolyn Cyf, mae’r ffilm sy’n addasiad o nofel boblogaidd Fflur Dafydd, eisoes wedi cael llwyddiant cenedlaethol a rhyngwladol.
CYHOEDDI’R ENILLWYR: GWOBRAU’R ACADEMI BRYDEINIG YNG NGHYMRU 2017
Heddiw rydym wedi cyhoeddi enillwyr Gwobrau’r Academi Brydeinig yng Nghymru 2017. Mae’r gwobrau’n anrhydeddu rhagoriaeth mewn darlledu a chynhyrchu ym myd ffilmiau, gemau a theledu yng Nghymru ac yn ysbrydoli’r genhedlaeth nesaf o bobl greadigol ddawnus.
Arweiniwyd y seremoni unwaith eto gan gyflwynydd BBC Radio 1, Huw Stephens, yn Neuadd Dewi Sant, Caerdydd, ac roedd y cyflwynwyr yn cynnwys yr actoresau Alexandra Roach a Vicki McClure a’r actorion Tom Cullen a Peter Capaldi.
Cyflwynwyd 28 Gwobr yn ystod y seremoni gerbron cynulleidfa o 1000 o westeion ac eraill a ymunodd drwy ffrwd fyw. Derbyniodd Aberfan: The Green Hollow dair gwobr – ar gyfer Drama Deledu, Awdur (Owen Sheers) a’r Wobr Torri Trwodd (Jenna Robbins).
SEITHFED WOBR I HUW EDWARDS
Yn y categorïau perfformio, enillodd Huw Edwards ei 7fed Gwobr BAFTA Cymru fel Cyflwynydd Aberfan – The Fight for Justice, a enillodd y wobr Rhaglen Ddogfen Unigol hefyd, a gyflwynwyd er cof am Gwyn Alf Williams a dderbyniodd sawl gwobr BAFTA Cymru.
Enillodd yr enwebeion tro cyntaf Jack Parry Jones a Kimberley Nixon y Gwobrau Actor (Moon Dogs) ac Actores (Ordinary Lies).
Enillodd Lady Chatterley’s Lover ddwy wobr ar gyfer Dylunio Gwisgoedd (Sarah Arthur) a Cholur a Gwallt (Claire Pritchard-Jones), ac enillodd Damilola, Our Loved Boy y gwobrau ar gyfer Sain (y Tîm Cynhyrchu) a Dylunio Cynhyrchiad (Catryn Meredydd, a enwebwyd yn 2016).
Roedd hanner can mlwyddiant trychineb Aberfan yn amlwg iawn ymhlith yr enwebiadau eleni ac, yn ogystal â’r gwobrau a enillodd Aberfan: The Green Hollow, derbyniodd cynyrchiadau eraill yn ymwneud â’r hanner can mlwyddiant wobrau ar gyfer Cyfarwyddwr Ffeithiol (Marc Evans, sydd wedi ennill 5 Gwobr Cymru yn flaenorol) a Ffotograffiaeth: Ffeithiol (Baz Irvine) ar gyfer Aberfan Young Wives Club.
MICHAEL SHEEN YN ENILLYDD
Enillwyd y wobr Newyddion a Materion Cyfoes gan Michael Sheen: The Fight for my Steel Town, ac enillodd Taith Bryn Terfel – Gwlad y Gân y wobr Rhaglen Adloniant. Enillodd y gyfres ddogfen ar roi organau, sef The Greatest Gift, y wobr Cyfres Ffeithiol a chyflwynwyd y wobr Darllediad Byw i dîm cynhyrchu BBC Young Musician 2016 Grand Final.
Enillodd Euros Lyn, a dderbyniodd Wobr Siân Phillips yn 2015, y wobr Cyfarwyddwr: Ffuglen ar gyfer Y Llyfrgell/The Library Suicides.
Derbyniodd Will Oswald y wobr Golygu ar gyfer Sherlock, ac enillodd y ffilm nodwedd deledu Ellen y wobr Ffilm Nodwedd/Deledu. Enillwyd y wobr Cerddoriaeth Wreiddiol gan Benjamin Talbott a Victoria Ashfield ar gyfer Galesa.
Enillwyd y wobr Gêm, a ddychwelodd i Wobrau BAFTA Cymru eleni, gan Dojo Arcade ar gyfer Creature Battle Lab. Cyflwynwyd y wobr Effeithiau Arbennig a Gweledol i’r tîm wrth wraidd y ffilm nodwedd The Lighthouse ac enillodd Richard Stoddard y wobr Ffotograffiaeth a Goleuo: Ffuglen am y ffilm nodwedd Yr Ymadawiad (The Passing).
DDATHLIAD GWYCH, BYWIOG A CHYFFROUS
Dywedodd Hannah Raybould, Cyfarwyddwr BAFTA Cymru: “Mae heno wedi bod yn ddathliad gwych, bywiog a chyffrous o’r rhagoriaeth rydym ni’n bodoli i’w chydnabod yn y diwydiant hwn. Gobeithiwn fod pawb a ddaeth i’r seremoni ac a wyliodd y ffrwd fyw o amgylch y byd yn gwerthfawrogi’r unigolion dawnus sydd naill ai’n gweithio yng Nghymru neu sy’n dod o Gymru ac yn gweithio ar gynyrchiadau ledled y Deyrnas Unedig. Maen nhw’n wirioneddol ysbrydoledig ac edrychwn ymlaen at weithio gyda nhw er mwyn ennyn diddordeb y genhedlaeth nesaf yn ein digwyddiadau yn ystod y flwyddyn i ddod.
Rydym wedi derbyn mwy o enwebiadau, croesawu mwy o westeion, ymgysylltu â mwy o bartneriaid a gweithio gyda’n pwyllgor ymroddedig i sicrhau bod y gwobrau hyn, sef uchafbwynt y flwyddyn gynhyrchu, yn ddigwyddiad o’r radd flaenaf a fwynheir gan bawb. Edrychwn ymlaen at eu gweld yn tyfu o nerth i nerth.”
Dywedodd Cyfarwyddwr Creadigol Cynnwys S4C, Amanda Rees, “Eleni eto, mae llwyddiannau S4C yn dyst i ymroddiad a chreadigrwydd y sector. Mae unigolion a chwmnïau cynhyrchu talentog sy’n creu cynnwys o’r safon uchaf all gydio yn nychymyg y gwylwyr. Llongyfarchiadau mawr i’r enwebwyr a’r enillwyr i gyd.”
Business
A more connected Wales: Ogi to provide Welsh language support through eero
Starting today, Ogi- Wales’s biggest alternative telecoms company- has taken the innovative leap to back the provision of Welsh language on the eero wifi software.
Amazon’s eero delivers fast, reliable and secure wifi to every corner of the home. Using the latest mesh technology, eero brings seamless coverage, whether you’re streaming, gaming, or working from home. The Amazon eero suite of products is available on all Ogi 400, Ogi 500 and Ogi 1Gig packages.
Ogi’s commitment to continuously improving for their Welsh customers is demonstrated through this new partnership. This milestone makes eero one of the few smart home systems to offer Welsh-language support in its mobile app.
Within the eero app, engineers have incorporated familiar Welsh-language terms to further the experience for users.
Speaking about the new feature, Ogi’s Brand Marketing Director, Sarah Vining, said: “Ogi’s mission has always been to provide world-class services that are inherently Welsh.”
“Working with the team at eero, we’re not only bringing cutting-edge technology to Welsh homes but also making it more accessible for our customers, and for users all over Wales too. This partnership reflects our shared vision to make the internet more accessible to everyone.”
“Our mission is to bring fast, reliable, and secure wifi to customers around the world.” said Mark Sieglock, eero EVP, Software and Services. “We’re thrilled to partner with Ogi to add Welsh language support, making the eero app more accessible to Welsh speakers in Wales.”
Welsh language support is now available to all eero users by downloading the latest software update (release 6.47.0)
Cymraeg
Hybu’r Gymraeg drwy sioe lwyfan
Ar faes Eisteddfod yr Urdd heddiw ym Meifod (29 Mai) caiff sioe lwyfan newydd ei dangos a fydd yn hyrwyddo’r Gymraeg i bobl ifanc ledled Cymru. Manon Steffan Ros sydd wedi creu’r sioe Geiriau i gwmni Mewn Cymeriad yn dilyn comisiwn gan Gomisiynydd y Gymraeg.
Bydd y sioe, sydd wedi ei hanelu at bobl ifanc ym mlynyddoedd 7, 8 a 9 ysgolion uwchradd, yn cyd-fynd â phecyn addysg newydd sydd wedi ei ddatblygu gan y Comisiynydd ac a fydd ar gael ar lwyfan addysgol, Hwb.
Yn ôl Manon Steffan Ros, roedd yn braf derbyn y cais i wneud y gwaith hwn er yn un heriol,
“Er mwyn hybu’r Gymraeg i’n pobl ifanc a’u hannog i’w defnyddio mae angen manteisio ar amryw o ffyrdd i wneud hynny. Mae sioe lwyfan, sydd yn mynd mewn i ysgolion, yn gyfle gwych i bwysleisio rôl y Gymraeg yn ein bywydau bob dydd, drwy ddefnyddio cerddoriaeth gyfoes a iaith sydd yn berthnasol iddyn nhw.
“Roedd yn her, serch hynny, i ddatblygu sgript a oedd yn cyfleu yr holl elfennau yma, tra ar yr un pryd yn hyrwyddo’r neges gyffredinol fod angen defnyddio’r Gymraeg er mwyn iddi oroesi.
“Gobeithio bydd y sioe yn gyfrwng i arwain at drafodaeth bellach ymysg pobl ifanc a’u hathrawon am bwysigrwydd y Gymraeg.”
I gyd-fynd â’r sioe, mae pecyn addysg wedi ei greu hefyd sydd yn cynnig amryw ddeunyddiau ar gyfer gwersi. Mae’r pecyn yn cynnwys cyflwyniadau ac atodiadau sydd yn rhannu gwybodaeth am y Gymraeg, ei phwysigrwydd fel sgil mewn bywyd bob dydd, ieithoedd lleiafrifol eraill ar draws y byd, yn ogystal ag egluro rôl Comisiynydd y Gymraeg.
Yn ôl Efa Gruffudd Jones., Comisiynydd y Gymraeg, y gobaith yw fod y gwaith hyn yn ymateb i angen,
“Rwyf wedi nodi yn aml fod plant a phobl ifanc yn flaenoriaeth i fi ac rydym yn gyson yn derbyn ceisiadau gan ysgolion am wybodaeth am ein gwaith. Y nod gyda’r pecyn hwn yw cynnig pecyn ymarferol y gellir dewis gweithgareddau ohono.
“Bydd hefyd, gobeithio, yn gymorth i athrawon a ddisgyblion ddeall yn well, nid yn unig rôl Comisiynydd y Gymraeg ond sefyllfa’r Gymraeg ar lefel genedlaethol a rhyngwladol.
“Gobeithio y caiff ei ddefnyddio’n eang.”
Un ysgol sydd wedi cael cyfle i weld y sioe eisoes yw Ysgol Bro Hyddgen ym Machynlleth yn nalgylch yr Eisteddfod. Mae Nansi Lloyd yn mlwyddyn 7 ac fe wnaeth fwynhau yn fawr,
“Roedd y sioe yn symud yn gyflym oedd yn grêt ac roeddem i gyd yn meddwl fod y defnydd o gerddoriaeth Gymraeg gyfoes yn dda iawn. Fe wnaeth i fi feddwl am pam mod i’n siarad Cymraeg a phwysleisio pa mor bwysig yw siarad yr iaith yn naturiol bob dydd, ac nid yn yr ysgol yn unig.
“Rwy’n gobeithio mynd i’w gweld eto yn yr Eisteddfod.”
Mae Alaw Jones yn athrawes yn ysgol Bro Hyddgen ac yn gweld gwerth yn y sioe a’r pecyn addysg,
“Mae yn medru bod yn heriol cyflwyno’r Gymraeg yn enwedig mewn oes lle mae cyfryngau cymdeithasol yn chwarae rôl mor flaenllaw yn mywydau pobl ifanc. Roedd y sioe hon yn gyfrwng i arwain ar drafodaeth bellach am y Gymraeg yn ein cymdeithas heddiw a braf oedd gweld ymateb y bobl ifanc i’r sioe.
“Mae’r pecyn addysg yn adnodd defnyddiol a fydd yn ein caniatáu i drafod y Gymraeg mewn cyd-destun ehangach, cyd-destun rhyngwladol, ac yn pwysleisio manteision siarad yr iaith o safbwynt sgil yn y byd gwaith.”
Caiff y sioe, Geiriau¸ ei pherfformio ar stondin Llywodraeth Cymru am 2pm ar ddydd Mercher, 29 Mai a bydd sesiwn holi ac ateb yn dilyn yng nghwmni Efa Gruffudd Jones, Manon Steffan Ros ac Owen Alun sydd yn perfformio’r sioe.
Cymraeg
Last ditch plea to HSBC to reverse decision to axe Welsh language phone line
AN MS has issued a last ditch plea to HSBC to reverse its “unacceptable” decision to axe its Welsh language phone service.
Llŷr Gruffydd, who represents North Wales in the Senedd, has spoken out as January 15, the date when the phone line is due to come to an end fast approaches.
The Plaid Cymru politician said executives at the baking giant still have an “opportunity to do the right thing”.
HSBC came under fire after politicians were informed of the bank’s decision to axe its Welsh language service by letter on Wednesday, November 8.
The Senedd’s Culture Committee wrote to the corporation accusing it of “contempt” towards Welsh speakers.
It added that its “failure to maintain an approach consistent with its values is considered disingenuous and disturbing”.
The committee also questioned statements made by José Carvalho, HSBC’s head of wealth and personal banking, who spoke in front of it on November 29.
The banker said that the Welsh-language helpline receives around 22 calls a day, and that the bank had ended up “with only 6% of the calls that are coming in being answered in Welsh” by them.
However, the committee hit back saying this indicates a fundamental failure of service by the bank because it means 94% of calls to the service are not being answered in Welsh,.
The Committee said that the “low number of calls” to the line “reflects” the bank’s “inability to provide a functioning and coherent service that meets the needs of its Welsh speaking customers.”
Llŷr Gruffydd said: “HSBC still has an opportunity to do the right thing by reversing its unacceptable and wrongheaded decision to bring its Welsh language phone service to an end.
“Executives at HSBC should remember that many customers use their banking services because of its Welsh language phone service.
“The bank argues that there isn’t sufficient demand for the helpline because it receives 22 calls a day on average.
“But it’s abundantly clear from the data that with only 6% of those calls being answered in Welsh, they’ve not been coming anywhere near to providing an adequate service.
“Phone calls that are made to the helpline in Welsh should be answered in Welsh. It’s no wonder that a lot of Welsh speakers have given up on phoning it.
“Instead of scrapping the service HSBC’s should invest in it properly for at least 12 months, and that includes ensuring that it is well-advertised. Then at the end of that period it could make a much better assessment of demand.
“The bank’s pledge to ‘arrange a call back in Welsh, within 3 working days is astonishingly disrespectful to Welsh speakers, as well as utterly insensitive to the financial pressures some people will face.
“For a significant number of people, accessing their bank through Welsh is not a ‘choice’ as HSBC claimed.
“HSBC say they ‘have confirmed that all customers can bank in English’, which is frankly an attitude that belongs to the last century. It is also untrue, especially for many elderly and vulnerable people.
“There is understandably a huge amount of anger and frustration right across Wales with HSBC’s general attitude towards the Welsh language.
“Recently I was contacted by a constituent who was quite rightly angry because she had been asked by a member of HSBC’s customer care team to resend a Welsh language query in English.
“That is one of many examples of HSBC’s complete and utter disregard for Welsh speakers.
“As a Welsh speaker myself and as a member of the Senedd’s Culture Committee, I share the real sense of frustration that’s out there.
“Many of their customers in Wales have also seen their local branches close over the last decade.
“The impact of this on their older customers is particularly acute, as well as those who don’t have access to digital technology.
“Though HSBC likes to describe itself as the world’s local bank, it is abundantly clear that this is not the case in Wales as it abandons Welsh speakers and abandons our high streets by shutting down local branches.”
-
Sport2 days ago
Referee Marty Jones shares thoughts on the season
-
News5 days ago
Storm Darragh leaves its mark on West Wales as major incident declared
-
News2 days ago
Extensive historical child sexual abuse and institutional failings at Caldey Abbey
-
News6 days ago
The Links Restaurant earns Michelin Guide spot in remarkable first year
-
News6 days ago
RED WARNING: High winds expected in Pembrokeshire
-
Community5 days ago
Clean up starts after storm causes chaos across Pembrokeshire
-
Business3 days ago
£1 billion boost to Welsh Economy as ultrafast broadband reaches 1 million
-
Health7 days ago
18,000 families ‘struggling in silence’ due to lack of dementia diagnosis