Cymraeg
Canolfannau Iaith Gymraeg er mwyn cael £ 1.25m
CRONFA FUDDSODDI o £ 1,250,000 i ddatblygu canolfannau newydd arloesol a gofodau dysgu ar draws Cymru er mwyn hyrwyddo’r defnydd o’r Gymraeg, wedi cael ei gyhoeddi gan y Prif Weinidog Carwyn Jones.
Caiff y cyllid o £1.25 miliwn ei sianelu drwy awdurdodau lleol, colegau a phrifysgolion i ddatblygu canolfannau iaith deinamig er mwyn i bobl allu dysgu Cymraeg neu ymarfer yr iaith, a byddant yn ganolbwynt i’r iaith. Wrth siarad cyn ei ymweliad â Maes yr Eisteddfod, dywedodd y Prif Weinidog: “Dyw hi ddim yn gyfrinach bod yr hinsawdd ariannol yn anodd ar hyn o bryd, a bod yn rhaid inni fod yn ddoeth wrth wario pob ceiniog. Dwi wrth fy modd, felly, ein bod ni wedi gallu dyrannu £1.25 miliwn i ddatblygu canolfannau Cymraeg ledled Cymru. “Bydd yr ardaloedd iaith deinamig hyn yn golygu bod pobl yn gallu dod i gysylltiad â’r iaith ac fe fyddan nhw hefyd yn gweithredu fel hybiau cymunedol. Bydd yna bwyslais cryf ar gydweithio rhwng partneriaid er lles y gymuned ehangach. Fe fydd y cyllid yn cyfrannu at lawer o brif amcanion ‘Bwrw ‘Mlaen’, gan gynnwys hyrwyddo’r iaith ar lawr gwlad.” Fel rhan o’r datganiad, bydd y Prif Weinidog yn cyflwyno brand newydd, sef ‘y llais’, a gaiff ei ddefnyddio ym mhob un o weithgareddau Llywodraeth Cymru sy’n cefnogi’r iaith; caiff busnesau a sefydliadau partner hefyd eu hannog i’w ddefnyddio. Caiff y brand ei ddefnyddio ar ymgyrch newydd i hyrwyddo’r iaith, sef #pethaubychain. Nod yr ymgyrch yw annog pobl i gymryd camau bach i ddefnyddio’r Gymraeg yn fwy o ddydd i ddydd. Aeth y Prif Weinidog yn ei flaen: “Mae yna lawer o bobl ledled y wlad sy’n gallu siarad Cymraeg, ond sydd ddim yn defnyddio’r iaith am wahanol resymau. Nod ymgyrch ‘Pethau Bychain’ fydd annog pobl i wneud newidiadau bach, syml i ddefnyddio’r iaith yn amlach. Gallai hyn olygu dewis yr opsiwn Cymraeg wrth dynnu arian o’r banc neu ganu cân Gymraeg gyda’u plentyn. “Mae creu cyfleoedd i bobl siarad Cymraeg a rhoi’r hyder iddyn nhw wneud hynny yn ymrwymiadau allweddol yn natganiad heddiw. Rydyn ni’n gwybod ei bod hi’n amser tyngedfennol i’r Gymraeg ac y bydd y degawd nesaf yn dangos p’un a ydyn ni wedi llwyddo i’w chryfhau ai peidio. “Yma yn y Llywodraeth, rydyn ni am wneud ein rhan yn yr her ac mae ‘Bwrw ‘Mlaen’ yn amlinellu ffocws ein gwaith dros y tair blynedd hollbwysig nesaf. Rydyn ni’n disgwyl i’n partneriaid ledled y wlad wneud yr un peth. Mae angen ymrwymiad, dychymyg ac egni gan bawb.” Mae’r £1.25 miliwn i ganolfannau Cymraeg yn ychwanegol at yr £1.6 miliwn a addawyd gan y Prif Weinidog ym mis Mehefin dros y ddwy flynedd nesaf i gryfhau’r cysylltiad rhwng y Gymraeg a’r economi a hybu’r iaith yn y gymuned. Bydd hyn yn cynnwys cyllid i ddatblygu prosiect peilot i wella’r ffordd y mae busnesau yn darparu gwasanaethau drwy’r Gymraeg yn Nyffryn Teifi a datblygu gwaith y Mentrau Iaith. Meddai Robin Farrar, Cadeirydd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg: “Er ein bod ni’n croesawu’r canolfannau newydd, credwn ei fod yn bwysig gweld y darlun ehangach. Mae’r rhan helaeth o wariant Llywodraeth Cymru yn fuddsoddiad mewn gwasanaethau cyfrwng Saesneg yn yr iaith Saesneg. Wythnosau’n unig wedi cyhoeddiad diwethaf Carwyn Jones, daeth i’r amlwg bod toriadau i ddysgu Cymraeg i Oedolion. Buddsoddiad pitw sydd ar hyrwyddo’r Gymraeg – tua 0.15% o holl gyllideb y Llywodraeth. Rhaid gofyn: a ydy’r pres yma’n ddigon i gynyddu gwariant y Llywodraeth ar y gwaith hollbwysig o hybu’r Gymraeg?” “Mae angen i Carwyn Jones symud o’r pethau bychain i’r pethau mawrion – fel sicrhau bydd holl blant Cymru’n dod yn rhugl yn y Gymraeg trwy’r system addysg, a chreu system gynllunio sy’n gweithio er budd ein cymunedau.” Aeth llawn dau fws o ddysgwyr Cymraeg a’u cefnogwyr I gystadlu yn Eisteddfod Genedlaethol Llanelli wythnos ddiwethaf Canodd y Cor yn arbennig o dda o dan arweinyddiaeth Peter Rees ac Eileen Thomas yn cyfeilio ar y piano. Canon nhw ‘Y Mochyn Du’, can o Sir Benfro.Profiad arbennig I berfformio ar y llwyfan mawr. Gan fod y dysgwyr yn dod o bob rhan o’r Sir roedd yr ymarferion yn Arberth. Llongyfarchiadau I Bawb Canmolodd y Cynghorydd Huw George, Aelod Cabinet dros yr Iaith Gymraeg, Gwasanaethau Amgylcheddol a Rheoleiddio, y ‘nifer fawr o bobol dalentog o Sir Benfro fu’n cystadlu yn yr Eisteddfod Genedlaethol yn Sir Gâr’ yn ddiweddar. “Yr ydym yn falch o ymdrechion drigolion y Sir ac mae eu gweld yn derbyn cydnabyddiaeth ar lwyfan cenedlaethol yn brawf o’u hymroddiad personol ac o gymorth a chefnogaeth eu teuluoedd,” “Yr ydym yn gefnogol i bawb sy’n mentro ym mhob maes, boed ar lwyfan y Brifwyl, y caeau chwarae neu’r ystafell ddosbarth. Llongyfarchiadau mawr iddynt.”
Business
A more connected Wales: Ogi to provide Welsh language support through eero
Starting today, Ogi- Wales’s biggest alternative telecoms company- has taken the innovative leap to back the provision of Welsh language on the eero wifi software.
Amazon’s eero delivers fast, reliable and secure wifi to every corner of the home. Using the latest mesh technology, eero brings seamless coverage, whether you’re streaming, gaming, or working from home. The Amazon eero suite of products is available on all Ogi 400, Ogi 500 and Ogi 1Gig packages.
Ogi’s commitment to continuously improving for their Welsh customers is demonstrated through this new partnership. This milestone makes eero one of the few smart home systems to offer Welsh-language support in its mobile app.
Within the eero app, engineers have incorporated familiar Welsh-language terms to further the experience for users.
Speaking about the new feature, Ogi’s Brand Marketing Director, Sarah Vining, said: “Ogi’s mission has always been to provide world-class services that are inherently Welsh.”
“Working with the team at eero, we’re not only bringing cutting-edge technology to Welsh homes but also making it more accessible for our customers, and for users all over Wales too. This partnership reflects our shared vision to make the internet more accessible to everyone.”
“Our mission is to bring fast, reliable, and secure wifi to customers around the world.” said Mark Sieglock, eero EVP, Software and Services. “We’re thrilled to partner with Ogi to add Welsh language support, making the eero app more accessible to Welsh speakers in Wales.”
Welsh language support is now available to all eero users by downloading the latest software update (release 6.47.0)
Cymraeg
Hybu’r Gymraeg drwy sioe lwyfan
Ar faes Eisteddfod yr Urdd heddiw ym Meifod (29 Mai) caiff sioe lwyfan newydd ei dangos a fydd yn hyrwyddo’r Gymraeg i bobl ifanc ledled Cymru. Manon Steffan Ros sydd wedi creu’r sioe Geiriau i gwmni Mewn Cymeriad yn dilyn comisiwn gan Gomisiynydd y Gymraeg.
Bydd y sioe, sydd wedi ei hanelu at bobl ifanc ym mlynyddoedd 7, 8 a 9 ysgolion uwchradd, yn cyd-fynd â phecyn addysg newydd sydd wedi ei ddatblygu gan y Comisiynydd ac a fydd ar gael ar lwyfan addysgol, Hwb.
Yn ôl Manon Steffan Ros, roedd yn braf derbyn y cais i wneud y gwaith hwn er yn un heriol,
“Er mwyn hybu’r Gymraeg i’n pobl ifanc a’u hannog i’w defnyddio mae angen manteisio ar amryw o ffyrdd i wneud hynny. Mae sioe lwyfan, sydd yn mynd mewn i ysgolion, yn gyfle gwych i bwysleisio rôl y Gymraeg yn ein bywydau bob dydd, drwy ddefnyddio cerddoriaeth gyfoes a iaith sydd yn berthnasol iddyn nhw.
“Roedd yn her, serch hynny, i ddatblygu sgript a oedd yn cyfleu yr holl elfennau yma, tra ar yr un pryd yn hyrwyddo’r neges gyffredinol fod angen defnyddio’r Gymraeg er mwyn iddi oroesi.
“Gobeithio bydd y sioe yn gyfrwng i arwain at drafodaeth bellach ymysg pobl ifanc a’u hathrawon am bwysigrwydd y Gymraeg.”
I gyd-fynd â’r sioe, mae pecyn addysg wedi ei greu hefyd sydd yn cynnig amryw ddeunyddiau ar gyfer gwersi. Mae’r pecyn yn cynnwys cyflwyniadau ac atodiadau sydd yn rhannu gwybodaeth am y Gymraeg, ei phwysigrwydd fel sgil mewn bywyd bob dydd, ieithoedd lleiafrifol eraill ar draws y byd, yn ogystal ag egluro rôl Comisiynydd y Gymraeg.
Yn ôl Efa Gruffudd Jones., Comisiynydd y Gymraeg, y gobaith yw fod y gwaith hyn yn ymateb i angen,
“Rwyf wedi nodi yn aml fod plant a phobl ifanc yn flaenoriaeth i fi ac rydym yn gyson yn derbyn ceisiadau gan ysgolion am wybodaeth am ein gwaith. Y nod gyda’r pecyn hwn yw cynnig pecyn ymarferol y gellir dewis gweithgareddau ohono.
“Bydd hefyd, gobeithio, yn gymorth i athrawon a ddisgyblion ddeall yn well, nid yn unig rôl Comisiynydd y Gymraeg ond sefyllfa’r Gymraeg ar lefel genedlaethol a rhyngwladol.
“Gobeithio y caiff ei ddefnyddio’n eang.”
Un ysgol sydd wedi cael cyfle i weld y sioe eisoes yw Ysgol Bro Hyddgen ym Machynlleth yn nalgylch yr Eisteddfod. Mae Nansi Lloyd yn mlwyddyn 7 ac fe wnaeth fwynhau yn fawr,
“Roedd y sioe yn symud yn gyflym oedd yn grêt ac roeddem i gyd yn meddwl fod y defnydd o gerddoriaeth Gymraeg gyfoes yn dda iawn. Fe wnaeth i fi feddwl am pam mod i’n siarad Cymraeg a phwysleisio pa mor bwysig yw siarad yr iaith yn naturiol bob dydd, ac nid yn yr ysgol yn unig.
“Rwy’n gobeithio mynd i’w gweld eto yn yr Eisteddfod.”
Mae Alaw Jones yn athrawes yn ysgol Bro Hyddgen ac yn gweld gwerth yn y sioe a’r pecyn addysg,
“Mae yn medru bod yn heriol cyflwyno’r Gymraeg yn enwedig mewn oes lle mae cyfryngau cymdeithasol yn chwarae rôl mor flaenllaw yn mywydau pobl ifanc. Roedd y sioe hon yn gyfrwng i arwain ar drafodaeth bellach am y Gymraeg yn ein cymdeithas heddiw a braf oedd gweld ymateb y bobl ifanc i’r sioe.
“Mae’r pecyn addysg yn adnodd defnyddiol a fydd yn ein caniatáu i drafod y Gymraeg mewn cyd-destun ehangach, cyd-destun rhyngwladol, ac yn pwysleisio manteision siarad yr iaith o safbwynt sgil yn y byd gwaith.”
Caiff y sioe, Geiriau¸ ei pherfformio ar stondin Llywodraeth Cymru am 2pm ar ddydd Mercher, 29 Mai a bydd sesiwn holi ac ateb yn dilyn yng nghwmni Efa Gruffudd Jones, Manon Steffan Ros ac Owen Alun sydd yn perfformio’r sioe.
Cymraeg
Last ditch plea to HSBC to reverse decision to axe Welsh language phone line
AN MS has issued a last ditch plea to HSBC to reverse its “unacceptable” decision to axe its Welsh language phone service.
Llŷr Gruffydd, who represents North Wales in the Senedd, has spoken out as January 15, the date when the phone line is due to come to an end fast approaches.
The Plaid Cymru politician said executives at the baking giant still have an “opportunity to do the right thing”.
HSBC came under fire after politicians were informed of the bank’s decision to axe its Welsh language service by letter on Wednesday, November 8.
The Senedd’s Culture Committee wrote to the corporation accusing it of “contempt” towards Welsh speakers.
It added that its “failure to maintain an approach consistent with its values is considered disingenuous and disturbing”.
The committee also questioned statements made by José Carvalho, HSBC’s head of wealth and personal banking, who spoke in front of it on November 29.
The banker said that the Welsh-language helpline receives around 22 calls a day, and that the bank had ended up “with only 6% of the calls that are coming in being answered in Welsh” by them.
However, the committee hit back saying this indicates a fundamental failure of service by the bank because it means 94% of calls to the service are not being answered in Welsh,.
The Committee said that the “low number of calls” to the line “reflects” the bank’s “inability to provide a functioning and coherent service that meets the needs of its Welsh speaking customers.”
Llŷr Gruffydd said: “HSBC still has an opportunity to do the right thing by reversing its unacceptable and wrongheaded decision to bring its Welsh language phone service to an end.
“Executives at HSBC should remember that many customers use their banking services because of its Welsh language phone service.
“The bank argues that there isn’t sufficient demand for the helpline because it receives 22 calls a day on average.
“But it’s abundantly clear from the data that with only 6% of those calls being answered in Welsh, they’ve not been coming anywhere near to providing an adequate service.
“Phone calls that are made to the helpline in Welsh should be answered in Welsh. It’s no wonder that a lot of Welsh speakers have given up on phoning it.
“Instead of scrapping the service HSBC’s should invest in it properly for at least 12 months, and that includes ensuring that it is well-advertised. Then at the end of that period it could make a much better assessment of demand.
“The bank’s pledge to ‘arrange a call back in Welsh, within 3 working days is astonishingly disrespectful to Welsh speakers, as well as utterly insensitive to the financial pressures some people will face.
“For a significant number of people, accessing their bank through Welsh is not a ‘choice’ as HSBC claimed.
“HSBC say they ‘have confirmed that all customers can bank in English’, which is frankly an attitude that belongs to the last century. It is also untrue, especially for many elderly and vulnerable people.
“There is understandably a huge amount of anger and frustration right across Wales with HSBC’s general attitude towards the Welsh language.
“Recently I was contacted by a constituent who was quite rightly angry because she had been asked by a member of HSBC’s customer care team to resend a Welsh language query in English.
“That is one of many examples of HSBC’s complete and utter disregard for Welsh speakers.
“As a Welsh speaker myself and as a member of the Senedd’s Culture Committee, I share the real sense of frustration that’s out there.
“Many of their customers in Wales have also seen their local branches close over the last decade.
“The impact of this on their older customers is particularly acute, as well as those who don’t have access to digital technology.
“Though HSBC likes to describe itself as the world’s local bank, it is abundantly clear that this is not the case in Wales as it abandons Welsh speakers and abandons our high streets by shutting down local branches.”
-
News5 days ago
Pembrokeshire masseuse shortlisted for National UK Beauty Awards 2025
-
News6 days ago
Milford Haven RNLI Fundraisers celebrate successful fun run
-
News5 days ago
‘Chariots of Fire’ Olympic pianist heads west for recital in local church
-
Top News4 days ago
Pembrokeshire cottage industry receives UK’s most prestigious business accolade
-
Top News5 days ago
“The sense of power and the great surge of energy that this earth provides is all I want my paintings to share”
-
News5 days ago
Ferry diverts to aid yacht after medical emergency alert in Irish Sea
-
News5 days ago
Ex-inmate jailed for posting video of Parc Prison employee
-
News6 days ago
Lifeboat launched to assist injured climber at St Govans