Cymraeg
Cara Fi – cyfres gomedi ramantus newydd sbon ar S4C
WRTH I’R NOSWEITHIAU gyrraedd yn gynt a’r gwynt yn dechrau rhuo, daw cyfl e i swatio ar nosweithiau Sul gyda cyfres gomedi ramantus newydd sbon S4C – Cara Fi. Dewch draw i Dretarw i gyfarfod Nancy, Nina, Vic a Dai – dim ond rhai o’r cymeriadau sy’n saff o’ch gwneud chi chwerthin dros y misoedd i ddod. Mae’r hwyl yn dechrau, nos Sul (Tach 9) ar S4C.
“Drama gomedi ydy hon, ac o’r darlleniad cynta’ ro’n i’n gwybod bod y rhain yn gymeriadau o gig a gwaed; does ‘na ddim ystrydebau yma,” meddai Christine Pritchard sy’n chwarae Nancy Hopkins, Landledi tafarn Yr Angor yn Nhretarw. Yn ymuno â Christine i bortreadu trigolion ffraeth Tretarw mae Rhian Jones, Steffan Rhodri, Gareth Pierce, Iwan John, Gaynor Morgan-Rees, Saran Morgan, Gwydion Rhys a llawer mwy. “Mae’r cyfres wedi ei lleoli yn Nhretarw – pentref dychmygol yng nghalon Sir Benfro,” meddai Christine.
“Mae Nancy, sydd wedi ei magu yn y pentref, wedi byw yno ar hyd ei hoes ac yn rhedeg tŷ tafarn yno, yn gweld y lle yn marw o’i chwmpas. Mae’r bobl ifanc, yn enwedig y merched, yn gadael y pentref i chwilio am waith, ac yn sgil hynny does dim llawer o blant yn y pentref ac mae’r ysgol ar fi n cau, felly mae Nancy’n penderfynu bod yn rhaid iddi wneud rhywbeth – mae hi’n gweld ei hun fel tipyn o ‘fi xer’!”
Felly heb ofyn caniatâd y dynion sengl lleol mae Nancy yn rhoi llun o bob un ohonynt ar ochr cartonau llaeth llaethdy Tretarw, ac yn eu hanfon at siopau ledled Cymru a Lloegr, gyda’r un pennawd uwch ben bob un ohonynt – Cara Fi. Er mawr syndod i bawb, mae’n edrych yn debyg bod cynllun Nancy wedi taro deuddeg, a bob wythnos daw merch newydd i Dretarw i chwilio am gariad…neu oes ganddyn nhw gymhelliad arall tybed? Ac er bod Vic, Dai, Brian a’r gweddill wedi bod digon parod i ‘gonan a phipsan’ ar y dechrau, buan iawn maen nhw’n dechrau mwynhau cwmni’r merched sydd wedi eu denu i’r pentref gan y cartonau llaeth.
Mae Sarah Lloyd-Gregory, Lisa Jên Brown a Gwawr Loader ymysg yr actorion sy’n portreadu’r merched sy’n dod i Dretarw. “Mae sefyllfa Tretarw yn un sy’n wir am ardaloedd gwledig ar draws Cymru a Lloegr – y bobl ifanc yn symud i ffwrdd – mae’n bwnc llosg,” meddai Christine, a ddaw o Gaernarfon. “Ond tydi’r gyfres ddim yn pregethu, mae hi’n ffraeth, yn ddoniol ac yn glyfar iawn.
Wrth i ni ffi lmio roedden ni gyd fel actorion yn meddwl ‘waw, mae hon yn dda.” Mae’r gyfres wedi ei ffi lmio yn Aber Bach yn Sir Benfro, ac er ei bod yn dod o’r gogledd ac yn byw yng Nghaerdydd, mae Sir Benfro yn agos iawn at galon Christine. “Mae gen i garafán yno, a dwi’n mynd yno bob cyfl e ga’ i! Ond yr her fawr i mi gyda Cara Fi oedd acen ac iaith Sir Benfro. Er mod i wedi treulio lot o amser yn Sir Benfro, ac mae gen i ffrindiau sy’n byw yno, roedd hi’n andros o anodd ceisio cael y tinc a’r synau arbennig sydd yn iaith Sir Benfro.
Dwi’n gobeithio wir ‘mod i wedi llwyddo!” Siaradodd yr Herald gyda Steffan Rhodri, seren ‘Gavin and Stacey’, sydd yn chware Vic yn Cara Fi, dwedodd e : “Mae’r cyfres yma yn dilys iawn, gyda’r acen ar ynganiad yn lleol i Sir Benfro. Ond hefyd, gyda cymeriadau o rhanau arall Cymru yn y cyfres, mae’n gynhwysol i bobl Cymru i gyd. Ambell waith mae’r ‘wit’ ar goll yn comedi achos y fordd mae o wedi cael ei ysgrifennu. Mae Cara Fi yn ‘fresh’ ac yn ddoniol achos fod y ‘wit’ wedi cael ei ysgrifennu yn naturiol, ac, fel actor mae yn fwy naturiol i’w neud.
Nid ond gomedi ydi hwn, ond mae’r drama sydd ar gael yn Cara Fi yn go iawn. Mae’r themau sydd yn rhedeg yn Cara Fi, nid dim ond am un bennod ond am y gyfres llawn, yn themau sydd yn efeithio pobl Cymru nawr. Mae pobl yn gadael eu cartrefi i chwilio am waith yn Llundain neu Gaerdydd, ac mae hwn yn fater difrifol.” “Mae Cara Fi yn dangos fod actorion Cymraeg yn hapus i ddod nol i weitho trwy’r iaith Gymraeg” dwedodd comisiynwr ddrama S4C Gwawr Lloyd “Nid am yr arain, ond achos fod y sgript mor wych ac mor gryf.” “Achos fod y sgript mor gryf, rydym yn sicr bydd Cara Fi yn poblogaidd i gwylwyr Cymraeg a Saesneg.” Byddwch yn barod am lawer o chwerthin, ychydig o grio, a mwy na digon o gusanu ar Cara Fi.
Business
A more connected Wales: Ogi to provide Welsh language support through eero
Starting today, Ogi- Wales’s biggest alternative telecoms company- has taken the innovative leap to back the provision of Welsh language on the eero wifi software.
Amazon’s eero delivers fast, reliable and secure wifi to every corner of the home. Using the latest mesh technology, eero brings seamless coverage, whether you’re streaming, gaming, or working from home. The Amazon eero suite of products is available on all Ogi 400, Ogi 500 and Ogi 1Gig packages.
Ogi’s commitment to continuously improving for their Welsh customers is demonstrated through this new partnership. This milestone makes eero one of the few smart home systems to offer Welsh-language support in its mobile app.
Within the eero app, engineers have incorporated familiar Welsh-language terms to further the experience for users.
Speaking about the new feature, Ogi’s Brand Marketing Director, Sarah Vining, said: “Ogi’s mission has always been to provide world-class services that are inherently Welsh.”
“Working with the team at eero, we’re not only bringing cutting-edge technology to Welsh homes but also making it more accessible for our customers, and for users all over Wales too. This partnership reflects our shared vision to make the internet more accessible to everyone.”
“Our mission is to bring fast, reliable, and secure wifi to customers around the world.” said Mark Sieglock, eero EVP, Software and Services. “We’re thrilled to partner with Ogi to add Welsh language support, making the eero app more accessible to Welsh speakers in Wales.”
Welsh language support is now available to all eero users by downloading the latest software update (release 6.47.0)
Cymraeg
Hybu’r Gymraeg drwy sioe lwyfan
Ar faes Eisteddfod yr Urdd heddiw ym Meifod (29 Mai) caiff sioe lwyfan newydd ei dangos a fydd yn hyrwyddo’r Gymraeg i bobl ifanc ledled Cymru. Manon Steffan Ros sydd wedi creu’r sioe Geiriau i gwmni Mewn Cymeriad yn dilyn comisiwn gan Gomisiynydd y Gymraeg.
Bydd y sioe, sydd wedi ei hanelu at bobl ifanc ym mlynyddoedd 7, 8 a 9 ysgolion uwchradd, yn cyd-fynd â phecyn addysg newydd sydd wedi ei ddatblygu gan y Comisiynydd ac a fydd ar gael ar lwyfan addysgol, Hwb.
Yn ôl Manon Steffan Ros, roedd yn braf derbyn y cais i wneud y gwaith hwn er yn un heriol,
“Er mwyn hybu’r Gymraeg i’n pobl ifanc a’u hannog i’w defnyddio mae angen manteisio ar amryw o ffyrdd i wneud hynny. Mae sioe lwyfan, sydd yn mynd mewn i ysgolion, yn gyfle gwych i bwysleisio rôl y Gymraeg yn ein bywydau bob dydd, drwy ddefnyddio cerddoriaeth gyfoes a iaith sydd yn berthnasol iddyn nhw.
“Roedd yn her, serch hynny, i ddatblygu sgript a oedd yn cyfleu yr holl elfennau yma, tra ar yr un pryd yn hyrwyddo’r neges gyffredinol fod angen defnyddio’r Gymraeg er mwyn iddi oroesi.
“Gobeithio bydd y sioe yn gyfrwng i arwain at drafodaeth bellach ymysg pobl ifanc a’u hathrawon am bwysigrwydd y Gymraeg.”
I gyd-fynd â’r sioe, mae pecyn addysg wedi ei greu hefyd sydd yn cynnig amryw ddeunyddiau ar gyfer gwersi. Mae’r pecyn yn cynnwys cyflwyniadau ac atodiadau sydd yn rhannu gwybodaeth am y Gymraeg, ei phwysigrwydd fel sgil mewn bywyd bob dydd, ieithoedd lleiafrifol eraill ar draws y byd, yn ogystal ag egluro rôl Comisiynydd y Gymraeg.
Yn ôl Efa Gruffudd Jones., Comisiynydd y Gymraeg, y gobaith yw fod y gwaith hyn yn ymateb i angen,
“Rwyf wedi nodi yn aml fod plant a phobl ifanc yn flaenoriaeth i fi ac rydym yn gyson yn derbyn ceisiadau gan ysgolion am wybodaeth am ein gwaith. Y nod gyda’r pecyn hwn yw cynnig pecyn ymarferol y gellir dewis gweithgareddau ohono.
“Bydd hefyd, gobeithio, yn gymorth i athrawon a ddisgyblion ddeall yn well, nid yn unig rôl Comisiynydd y Gymraeg ond sefyllfa’r Gymraeg ar lefel genedlaethol a rhyngwladol.
“Gobeithio y caiff ei ddefnyddio’n eang.”
Un ysgol sydd wedi cael cyfle i weld y sioe eisoes yw Ysgol Bro Hyddgen ym Machynlleth yn nalgylch yr Eisteddfod. Mae Nansi Lloyd yn mlwyddyn 7 ac fe wnaeth fwynhau yn fawr,
“Roedd y sioe yn symud yn gyflym oedd yn grêt ac roeddem i gyd yn meddwl fod y defnydd o gerddoriaeth Gymraeg gyfoes yn dda iawn. Fe wnaeth i fi feddwl am pam mod i’n siarad Cymraeg a phwysleisio pa mor bwysig yw siarad yr iaith yn naturiol bob dydd, ac nid yn yr ysgol yn unig.
“Rwy’n gobeithio mynd i’w gweld eto yn yr Eisteddfod.”
Mae Alaw Jones yn athrawes yn ysgol Bro Hyddgen ac yn gweld gwerth yn y sioe a’r pecyn addysg,
“Mae yn medru bod yn heriol cyflwyno’r Gymraeg yn enwedig mewn oes lle mae cyfryngau cymdeithasol yn chwarae rôl mor flaenllaw yn mywydau pobl ifanc. Roedd y sioe hon yn gyfrwng i arwain ar drafodaeth bellach am y Gymraeg yn ein cymdeithas heddiw a braf oedd gweld ymateb y bobl ifanc i’r sioe.
“Mae’r pecyn addysg yn adnodd defnyddiol a fydd yn ein caniatáu i drafod y Gymraeg mewn cyd-destun ehangach, cyd-destun rhyngwladol, ac yn pwysleisio manteision siarad yr iaith o safbwynt sgil yn y byd gwaith.”
Caiff y sioe, Geiriau¸ ei pherfformio ar stondin Llywodraeth Cymru am 2pm ar ddydd Mercher, 29 Mai a bydd sesiwn holi ac ateb yn dilyn yng nghwmni Efa Gruffudd Jones, Manon Steffan Ros ac Owen Alun sydd yn perfformio’r sioe.
Cymraeg
Last ditch plea to HSBC to reverse decision to axe Welsh language phone line
AN MS has issued a last ditch plea to HSBC to reverse its “unacceptable” decision to axe its Welsh language phone service.
Llŷr Gruffydd, who represents North Wales in the Senedd, has spoken out as January 15, the date when the phone line is due to come to an end fast approaches.
The Plaid Cymru politician said executives at the baking giant still have an “opportunity to do the right thing”.
HSBC came under fire after politicians were informed of the bank’s decision to axe its Welsh language service by letter on Wednesday, November 8.
The Senedd’s Culture Committee wrote to the corporation accusing it of “contempt” towards Welsh speakers.
It added that its “failure to maintain an approach consistent with its values is considered disingenuous and disturbing”.
The committee also questioned statements made by José Carvalho, HSBC’s head of wealth and personal banking, who spoke in front of it on November 29.
The banker said that the Welsh-language helpline receives around 22 calls a day, and that the bank had ended up “with only 6% of the calls that are coming in being answered in Welsh” by them.
However, the committee hit back saying this indicates a fundamental failure of service by the bank because it means 94% of calls to the service are not being answered in Welsh,.
The Committee said that the “low number of calls” to the line “reflects” the bank’s “inability to provide a functioning and coherent service that meets the needs of its Welsh speaking customers.”
Llŷr Gruffydd said: “HSBC still has an opportunity to do the right thing by reversing its unacceptable and wrongheaded decision to bring its Welsh language phone service to an end.
“Executives at HSBC should remember that many customers use their banking services because of its Welsh language phone service.
“The bank argues that there isn’t sufficient demand for the helpline because it receives 22 calls a day on average.
“But it’s abundantly clear from the data that with only 6% of those calls being answered in Welsh, they’ve not been coming anywhere near to providing an adequate service.
“Phone calls that are made to the helpline in Welsh should be answered in Welsh. It’s no wonder that a lot of Welsh speakers have given up on phoning it.
“Instead of scrapping the service HSBC’s should invest in it properly for at least 12 months, and that includes ensuring that it is well-advertised. Then at the end of that period it could make a much better assessment of demand.
“The bank’s pledge to ‘arrange a call back in Welsh, within 3 working days is astonishingly disrespectful to Welsh speakers, as well as utterly insensitive to the financial pressures some people will face.
“For a significant number of people, accessing their bank through Welsh is not a ‘choice’ as HSBC claimed.
“HSBC say they ‘have confirmed that all customers can bank in English’, which is frankly an attitude that belongs to the last century. It is also untrue, especially for many elderly and vulnerable people.
“There is understandably a huge amount of anger and frustration right across Wales with HSBC’s general attitude towards the Welsh language.
“Recently I was contacted by a constituent who was quite rightly angry because she had been asked by a member of HSBC’s customer care team to resend a Welsh language query in English.
“That is one of many examples of HSBC’s complete and utter disregard for Welsh speakers.
“As a Welsh speaker myself and as a member of the Senedd’s Culture Committee, I share the real sense of frustration that’s out there.
“Many of their customers in Wales have also seen their local branches close over the last decade.
“The impact of this on their older customers is particularly acute, as well as those who don’t have access to digital technology.
“Though HSBC likes to describe itself as the world’s local bank, it is abundantly clear that this is not the case in Wales as it abandons Welsh speakers and abandons our high streets by shutting down local branches.”
-
Crime6 days ago
Pembroke Dock woman in court for failing to remove rubbish from property
-
Business6 days ago
Plans unveiled for new fitness hub in Charles Street
-
News5 days ago
Audit report flags financial risks for cash-strapped Pembrokeshire County Council
-
Sport6 days ago
Storm Bert can’t stop the action at Letterston: Hard-fought draw in Pembs League
-
Health2 days ago
New hospital for west Wales faces delays due to funding issues
-
Top News5 days ago
Has local MP bitten off more than he can chew with visit to Domino’s?
-
Business4 days ago
Haverfordwest butcher wins best banger in Wales
-
Community6 days ago
Kick off the festive season in style at the Riverside Winter Fair