Cymraeg
Datgelu’r dyluniad ar gyfer Canolfan S4C Yr Egin
YN YSTOD digwyddiad ar gyfer unigolion a chwmnïau o y Diwydiannau Creadigol, Prifysgol Cymru Y Drindod Dewi Sant wedi datgelu delweddau o adeilad Canolfan S4C Yr Egin a gyflwynodd y cysyniad y tu ôl i’r dyluniad. Roedd y gwesteion diweddaru hefyd Brifysgol ac S4C ar ddatblygiad y prosiect a’r cynlluniau i wireddu’r weledigaeth gyffrous ar gyfer y ganolfan. Mae Canolfan S4C Yr Egin yn ddatblygiad a fydd yn gartref i gymuned ddiwylliannol fyrlymus – cyfnewidfa amlddisgyblaethol, entrepreneuraidd a chreadigol a fydd wedi’i lleoli yng Nghaerfyrddin. Bydd yn gartref i oddeutu 25 o gwmnïau a sefydliadau cysylltiedig, ac yn ganolfan lle gall pobl, cysylltiadau, syniadau a doniau sbarduno’i gilydd. Y bwriad yw y bydd y Ganolfan yn agor yn gynnar yn 2018.
Gyda dros 60 o bobl yn mynychu’r digwyddiad, Gwilym Dyfri Jones – Cyswllt Dirprwy Is-Ganghellor ym Mhrifysgol Cymru Y Drindod Dewi Sant a’r person sy’n arwain y prosiect ar ran y Brifysgol – yn edrych ymlaen at rannu’r cynlluniau gyda chynulleidfa o bobl o y Diwydiannau Creadigol. “Dyma garreg filltir bwysig yn natblygiad prosiect Canolfan S4C Yr Egin. Rydym wedi bod yn gweithio’n dawel ac yn ddiwyd dros y misoedd diwethaf, yn mireinio’r cysyniad ac yn rhannu’n gweledigaeth, felly mae’n rhoi pleser mawr i’r Brifysgol fedru rhannu ffrwyth y llafur hwnnw gyda chynrychiolaeth deilwng o’r diwydiannau creadigol heddiw.
“Mae Canolfan S4C Yr Egin yn ddatblygiad pwysig iawn i Gaerfyrddin, i’r Sir ac i Gymru gyfan. Mae’n ddatblygiad cyffrous, beiddgar a thrawsnewidiol a fydd yn sicr yn effeithio’n gadarnhaol ar ddatblygiad yr economi, yr iaith a’r diwylliant Cymraeg yn y rhan hon o Gymru a thu hwnt. Wrth ddod ag ystod o ymarferwyr creadigol, digidol a diwylliannol at ei gilydd o fewn yr un adeilad eiconig, bydd cyfle i gydleoli ystod o sgiliau a doniau i gyfnewid gwybodaeth, i arloesi ac i greu cyflogaeth, gyda’r iaith Gymraeg yn ganolog ac yn greiddiol i’r datblygiad,” atega.
Mae Cyfarwyddwr Adleoli a Phrosiectau S4C, Garffild Lloyd Lewis yn dweud y bydd Canolfan S4C Yr Egin yn adeilad eiconig ac yn ganolfan i’r gymuned, yn ogystal â bod yn gartref i bencadlys newydd S4C: “Mae hwn yn gam pwysig iawn i’r holl brosiect, ac mae’n gyffrous gweld Canolfan S4C Yr Egin yn dechrau blodeuo. Mi fydd yn adeilad eiconig, yn adeilad fydd yn cyflawni gweledigaeth S4C i greu pwerdy creadigol a chanolfan i’r gymuned. Bydd yn cyfrannu i’r economi, a rhoi hwb i’r iaith a diwylliant yn yr ardal.
Mae ein brwdfrydedd a’n hymroddiad i’r ganolfan mor gadarn ag erioed ac mi fydd yr Egin yn gartref gwych i bencadlys newydd S4C a nifer sylweddol o gwmnïau eraill ar ddechrau 2018.” Mae tîm dylunio’r prosiect yn bartneriaeth rhwng y Rural Office for Architecture (ROA), cwmni sydd wedi’i leoli yn ardal Castell Newydd Emlyn a BDP (Building Design Partnership), cwmni rhyngwladol o benseiri, peirianwyr a dylunwyr.
Niall Maxwell, prif bensaer y prosiect o gwmni ROA, fydd yn cyflwyno cysyniad yr adeilad yn y digwyddiad. “Mae’r cynllun ar gyfer Canolfan S4C Yr Egin wedi’i seilio ar berthynas rhwng y Brifysgol, ei darpar denantiaid a’r gymuned,” meddai Niall Maxwell. “Mae’r berthynas hon, neu’r drindod, yn cael ei adlewyrchu yn nyluniad yr adeilad; ffurf drionglog syml sy’n eistedd uwchben tirwedd Sir Gâr.
Mae’n cael ei gysylltu â’r prif gampws gan sgwâr gyhoeddus mawr, gan ddarparu canolbwynt i’r Brifysgol o fewn ei thirwedd. “Mae cynllun mewnol yr adeilad wedi’i ganoli o gwmpas cyntedd ac atriwm cyhoeddus, sy’n cysylltu pob llawr gyda chylchrediad o lwybr, gan annog cyfathrebu a rhyngweithio rhwng nifer o ddefnyddwyr yr adeilad. Mae’r adeiladau uchel yn cynnig golygfeydd dros dirwedd Sir Gaerfyrddin, un o gadarnleoedd gwylwyr S4C, gan greu cyfleuster unigryw i weithio, hyfforddi a chymdeithasu.
“Mae’r adeilad wedi ei leoli yng nghornel gogledd ddwyreiniol y brifysgol, gan gwblhau grwp o dri adeilad a fydd yn creu pentref cyfryngau ar y campws,” atega. Yn ogystal â chyflwyno dyluniad yr adeilad, mae’r digwyddiad hefyd yn gyfle i gwmnïau o’r diwydiannau creadigol i ddod at ei gilydd – y rhai sydd eisoes wedi dangos diddordeb i fod yn rhan o’r datblygiad a’r rhai sydd wedi clywed am y prosiect am y tro cyntaf. Un o’r cwmnïau hynny sydd wedi ymrwymo i ymsefydlu yn rhan o Ganolfan S4C Yr Egin yw The Big Learning Company.
Dywed Louise Harris, Prif Weithredwr y cwmni: “Mae The Big Learning Company yn falch iawn o fod yn gysylltiedig â Chanolfan S4C Yr Egin a Phrifysgol Cymru Y Drindod Dewi Sant – ac yn teimlo’n gyffrous iawn i fod yn rhan o’r prosiect arloesol hwn o’r cychwyn cyntaf gan weithio ochr yn ochr â’r goreuon o’r byd addysg yng Nghymru, y Diwydiannau Creadigol a’r sectorau digidol sydd hefyd yn rhan amlwg o’r fenter.
“Mae’r prosiect hwn yn hanfodol bwysig, nid yn unig ar gyfer Caerfyrddin a chefn gwlad Gorllewin Cymru sydd yn gadarnle ar gyfer yr iaith Gymraeg, ond ar gyfer Cymru gyfan, fel porth digidol i weddill y byd, lle mae’r dalent orau a chynnwys Cymreig yn gallu dod o hyd i gyfleoedd a marchnadoedd newydd, cyffrous,” atega. Dyma’r cyntaf o gyfres o ddigwyddiadau a fydd yn cyflwyno dyluniad Canolfan S4C Yr Egin. Cynhelir cyfarfodydd cyhoeddus i ymgynghori ar y dyluniad yng Nghaerfyrddin ac yng Nghaerdydd yn gynnar ym mis Ionawr. Bydd y cais cynllunio wedyn yn cael ei gyflwyno’n ffurfiol i Gyngor Sir Gâr yn ddiweddarach y mis hwnnw.
Cymraeg
Strategaeth yr iaith Gymraeg dan adolygiad yng nghanol galwadau am gyfeiriad cliriach
MAE SAMUEL KURTZ AS, Ysgrifennydd Cysgodol y Cabinet dros yr Iaith Gymraeg, wedi annog Llywodraeth Cymru i ailfeddwl eu dull o weithredu targed uchelgeisiol Cymraeg 2050 yn sgil pryderon a godwyd mewn adroddiad diweddar gan y Senedd.
Mae strategaeth Cymraeg 2050 yn anelu at sicrhau miliwn o siaradwyr Cymraeg erbyn canol y ganrif hon, ond mae amheuon wedi cael eu codi am ei hyfywedd. Mae canfyddiadau’r Pwyllgor Plant a Phobl Ifanc yn tynnu sylw at heriau fel marweiddio yn nifer yr athrawon Cymraeg a gostyngiad yn y defnydd o’r iaith ymhlith pobl ifanc.
Mae Mr Kurtz, sy’n cynrychioli Gorllewin Caerfyrddin a De Sir Benfro, wedi ymuno â’r galwadau i Lywodraeth Cymru ailystyried eu cynlluniau. Dywedodd:
“Mae Ceidwadwyr Cymreig wedi galw ers tro am strategaeth gliriach gan Lywodraeth Cymru i gyflawni eu targed Cymraeg 2050.
“Gyda nifer y siaradwyr Cymraeg yn gostwng dros y ddau ddegawd diwethaf, mae’n hanfodol bod y duedd hon yn cael ei gwrthdroi. O ystyried y marweiddio yn nifer yr athrawon Cymraeg a’r gostyngiad yn y defnydd o’r Gymraeg ymhlith pobl ifanc, mae angen i Lywodraeth Cymru adolygu pam nad yw eu cynlluniau presennol ar gyfer Cymraeg 2050 yn gweithio ac addasu’r cynlluniau angenrheidiol.”
Persbectif Sir Benfro
Yn Sir Benfro, lle mae treftadaeth yr iaith Gymraeg yn ddwfn, mae’r ddadl yn un arwyddocaol iawn. Mae cymunedau lleol wedi gweld llwyddiant amrywiol wrth gynnal Cymraeg. Mae addysg cyfrwng Cymraeg wedi tyfu mewn rhai ardaloedd, gydag ysgolion fel Ysgol Caer Elen yn Hwlffordd yn chwarae rhan hanfodol, ond mae pryderon yn parhau am ei hygyrchedd ledled y sir.
Yn hanesyddol, mae Sir Benfro wedi cael ei hystyried yn ‘ffrynt ieithyddol’, lle mae’r iaith Gymraeg yn cydfodoli â’r Saesneg mewn cydbwysedd cynnil. Mae ardaloedd gwledig wedi dal gafael ar eu traddodiadau ieithyddol, ond mae trefoli a newidiadau demograffig yn peri heriau.
Un mater allweddol yw’r gweithlu addysgu. Heb ddigon o athrawon Cymraeg i ysbrydoli ac addysgu’r genhedlaeth nesaf, mae cyflawni Cymraeg 2050 yn mynd yn fwyfwy anodd. Mae galwadau hefyd wedi bod am fwy o gyfleoedd trochi yn y Gymraeg y tu allan i’r ystafell ddosbarth er mwyn meithrin y defnydd o’r Gymraeg yn y bywyd bob dydd.
Pam mae Cymraeg 2050 yn bwysig
Yng nghanol Cymraeg 2050 mae gweledigaeth i beidio â chadw’r Gymraeg yn unig, ond i’w gwneud yn iaith fyw a llewyrchus. Mae ymgyrchwyr yn dadlau bod strategaeth gadarn yn hanfodol i sicrhau bod yr iaith yn parhau i fod yn berthnasol i genedlaethau’r dyfodol, yn enwedig mewn ardaloedd fel Sir Benfro lle mae treftadaeth ddiwylliannol yn gysylltiedig â’r Gymraeg.
Mae cefnogwyr y targed yn pwysleisio ei botensial i gryfhau hunaniaeth gymunedol ac i roi hwb i gyfleoedd economaidd, o dwristiaeth i ddiwydiannau creadigol, lle mae dwyieithrwydd yn ased sy’n tyfu.
Oes modd ei gyflawni?
Er bod uchelgais Cymraeg 2050 yn cael ei ganmol yn eang, mae cwestiynau yn parhau ynghylch a yw’n gyflawnadwy heb newidiadau sylweddol mewn polisi. Mae’r beirniaid yn dadlau, heb strategaeth gynhwysfawr wedi’i hariannu’n dda sy’n mynd i’r afael ag addysg, seilwaith ac ymgysylltu cymunedol, bod y targed mewn perygl o fod yn ddim mwy na dyhead.
I Sir Benfro, mae’r her yn glir: dathlu a diogelu ei chymunedau Cymraeg tra’n creu cyfleoedd ar gyfer twf ac ymgysylltu â’r Gymraeg i bawb.
Mae galwad Mr Kurtz am weithredu yn ychwanegu at y pwysau cynyddol ar Lywodraeth Cymru i gyflwyno cynllun sy’n gweithio – nid yn unig ar gyfer nawr, ond ar gyfer cenedlaethau i ddod.
Cymraeg 2050: Iaith ar gyfer y dyfodol
I Sir Benfro a thu hwnt, mae’r blaenoriaeth yn uchel. Mae cyflawni miliwn o siaradwyr Cymraeg yn ymwneud â mwy na niferoedd yn unig – mae’n ymwneud â sicrhau dyfodol lle mae’r iaith yn parhau i fyw a ffynnu, o bentrefi gwledig Gogledd Sir Benfro i strydoedd prysur Aberdaugleddau.
Business
A more connected Wales: Ogi to provide Welsh language support through eero
Starting today, Ogi- Wales’s biggest alternative telecoms company- has taken the innovative leap to back the provision of Welsh language on the eero wifi software.
Amazon’s eero delivers fast, reliable and secure wifi to every corner of the home. Using the latest mesh technology, eero brings seamless coverage, whether you’re streaming, gaming, or working from home. The Amazon eero suite of products is available on all Ogi 400, Ogi 500 and Ogi 1Gig packages.
Ogi’s commitment to continuously improving for their Welsh customers is demonstrated through this new partnership. This milestone makes eero one of the few smart home systems to offer Welsh-language support in its mobile app.
Within the eero app, engineers have incorporated familiar Welsh-language terms to further the experience for users.
Speaking about the new feature, Ogi’s Brand Marketing Director, Sarah Vining, said: “Ogi’s mission has always been to provide world-class services that are inherently Welsh.”
“Working with the team at eero, we’re not only bringing cutting-edge technology to Welsh homes but also making it more accessible for our customers, and for users all over Wales too. This partnership reflects our shared vision to make the internet more accessible to everyone.”
“Our mission is to bring fast, reliable, and secure wifi to customers around the world.” said Mark Sieglock, eero EVP, Software and Services. “We’re thrilled to partner with Ogi to add Welsh language support, making the eero app more accessible to Welsh speakers in Wales.”
Welsh language support is now available to all eero users by downloading the latest software update (release 6.47.0)
Cymraeg
Hybu’r Gymraeg drwy sioe lwyfan
Ar faes Eisteddfod yr Urdd heddiw ym Meifod (29 Mai) caiff sioe lwyfan newydd ei dangos a fydd yn hyrwyddo’r Gymraeg i bobl ifanc ledled Cymru. Manon Steffan Ros sydd wedi creu’r sioe Geiriau i gwmni Mewn Cymeriad yn dilyn comisiwn gan Gomisiynydd y Gymraeg.
Bydd y sioe, sydd wedi ei hanelu at bobl ifanc ym mlynyddoedd 7, 8 a 9 ysgolion uwchradd, yn cyd-fynd â phecyn addysg newydd sydd wedi ei ddatblygu gan y Comisiynydd ac a fydd ar gael ar lwyfan addysgol, Hwb.
Yn ôl Manon Steffan Ros, roedd yn braf derbyn y cais i wneud y gwaith hwn er yn un heriol,
“Er mwyn hybu’r Gymraeg i’n pobl ifanc a’u hannog i’w defnyddio mae angen manteisio ar amryw o ffyrdd i wneud hynny. Mae sioe lwyfan, sydd yn mynd mewn i ysgolion, yn gyfle gwych i bwysleisio rôl y Gymraeg yn ein bywydau bob dydd, drwy ddefnyddio cerddoriaeth gyfoes a iaith sydd yn berthnasol iddyn nhw.
“Roedd yn her, serch hynny, i ddatblygu sgript a oedd yn cyfleu yr holl elfennau yma, tra ar yr un pryd yn hyrwyddo’r neges gyffredinol fod angen defnyddio’r Gymraeg er mwyn iddi oroesi.
“Gobeithio bydd y sioe yn gyfrwng i arwain at drafodaeth bellach ymysg pobl ifanc a’u hathrawon am bwysigrwydd y Gymraeg.”
I gyd-fynd â’r sioe, mae pecyn addysg wedi ei greu hefyd sydd yn cynnig amryw ddeunyddiau ar gyfer gwersi. Mae’r pecyn yn cynnwys cyflwyniadau ac atodiadau sydd yn rhannu gwybodaeth am y Gymraeg, ei phwysigrwydd fel sgil mewn bywyd bob dydd, ieithoedd lleiafrifol eraill ar draws y byd, yn ogystal ag egluro rôl Comisiynydd y Gymraeg.
Yn ôl Efa Gruffudd Jones., Comisiynydd y Gymraeg, y gobaith yw fod y gwaith hyn yn ymateb i angen,
“Rwyf wedi nodi yn aml fod plant a phobl ifanc yn flaenoriaeth i fi ac rydym yn gyson yn derbyn ceisiadau gan ysgolion am wybodaeth am ein gwaith. Y nod gyda’r pecyn hwn yw cynnig pecyn ymarferol y gellir dewis gweithgareddau ohono.
“Bydd hefyd, gobeithio, yn gymorth i athrawon a ddisgyblion ddeall yn well, nid yn unig rôl Comisiynydd y Gymraeg ond sefyllfa’r Gymraeg ar lefel genedlaethol a rhyngwladol.
“Gobeithio y caiff ei ddefnyddio’n eang.”
Un ysgol sydd wedi cael cyfle i weld y sioe eisoes yw Ysgol Bro Hyddgen ym Machynlleth yn nalgylch yr Eisteddfod. Mae Nansi Lloyd yn mlwyddyn 7 ac fe wnaeth fwynhau yn fawr,
“Roedd y sioe yn symud yn gyflym oedd yn grêt ac roeddem i gyd yn meddwl fod y defnydd o gerddoriaeth Gymraeg gyfoes yn dda iawn. Fe wnaeth i fi feddwl am pam mod i’n siarad Cymraeg a phwysleisio pa mor bwysig yw siarad yr iaith yn naturiol bob dydd, ac nid yn yr ysgol yn unig.
“Rwy’n gobeithio mynd i’w gweld eto yn yr Eisteddfod.”
Mae Alaw Jones yn athrawes yn ysgol Bro Hyddgen ac yn gweld gwerth yn y sioe a’r pecyn addysg,
“Mae yn medru bod yn heriol cyflwyno’r Gymraeg yn enwedig mewn oes lle mae cyfryngau cymdeithasol yn chwarae rôl mor flaenllaw yn mywydau pobl ifanc. Roedd y sioe hon yn gyfrwng i arwain ar drafodaeth bellach am y Gymraeg yn ein cymdeithas heddiw a braf oedd gweld ymateb y bobl ifanc i’r sioe.
“Mae’r pecyn addysg yn adnodd defnyddiol a fydd yn ein caniatáu i drafod y Gymraeg mewn cyd-destun ehangach, cyd-destun rhyngwladol, ac yn pwysleisio manteision siarad yr iaith o safbwynt sgil yn y byd gwaith.”
Caiff y sioe, Geiriau¸ ei pherfformio ar stondin Llywodraeth Cymru am 2pm ar ddydd Mercher, 29 Mai a bydd sesiwn holi ac ateb yn dilyn yng nghwmni Efa Gruffudd Jones, Manon Steffan Ros ac Owen Alun sydd yn perfformio’r sioe.
-
News1 day ago
Ferry accident causes delay on new Dublin-Fishguard route
-
Top News6 days ago
Pembrokeshire man jailed after repeatedly punching pregnant wife
-
Top News5 days ago
Police investigate dogs seen persistently chasing sheep on Pembrokeshire airfield
-
News7 days ago
Dyfed-Powys Police launches attempted murder investigation
-
News7 days ago
Heroes of the storm: How Council workers rallied during rare red wind warning
-
Top News6 days ago
Milford man dealt ‘persistent’ blows on girlfriend after urinating in flat
-
News6 days ago
Engine room fire caused by loose fuel pipe connection previously flagged
-
News6 days ago
Children seen kicking and ‘egging’ doors near Pembrokeshire train station in early hours