Cymraeg

Darlithydd ac un o raddedigion Y Drindod Dewi Sant yn serennu

Published

7 years ago

November 3, 2017

Comedi rhyfedd a thrasiedi chwerw: Cynhyrchiad llawer disgwyliedig

MAE DAVE AINSWORTH, Cyfarwyddwr y Rhaglen BA Actio ym Mhrifysgol Cymru Y Drindod Dewi Sant yn newid y ddarlithfa am Theatr y Torch wrth iddo baratoi i serennu yn One Flew Over the Cuckoo’s Nest’.

Bydd un o raddedigion Actio Y Drindod Dewi Sant, sef Connor Allen, yn ymuno â Dave yn y darn pen-blwydd arbennig hwn.

Wedi’i gyfarwyddo gan Peter Doran, bydd y cynhyrchiad yma gan Theatr Torch o un o’r dramâu mwyaf poblogaidd yn dathlu pen-blwydd y cwmni o Aberdaugleddau yn 40. Perfformiwyd y ddrama am y tro cyntaf gan y cwmni yn 2002 pan oedd Dave hefyd yn rhan o’r cast ac mae’n edrych ymlaen yn fawr iawn at ddychwelyd i’r darn bymtheg mlynedd yn ddiweddarach.

Mae addasiad Dale Wasserman o nofel glasur Americanaidd Ken Kesey yn adrodd hanes gwallgofrwydd sefydliadol, lle caiff y gwallgof eu drygio, trydanu a lobotomeiddio er mwyn gorfodi syniad brawychus o reswm, un lle ufudd-dod a chydymffurfiad yw’r unig arwyddion derbyniol o iechyd meddwl.

Mae Dave Ainsworth yn chwarae rhan Ruckly, claf y mae gweithrediad ei ymennydd wedi’i ddinistrio gan lobotomy.

“Mae’n rôl heriol iawn ond mae’n wych cael ailymweld â rhan a chwaraeais yng nghynhyrchiad gwreiddiol y Torch llawer o flynyddoedd nôl,” meddai Dave, sydd yn actor, comedïwr ac awdur yn ogystal â darlithydd.

“Mae’n rhan fach ond hollbwysig,” ychwanega Dave. “Mae’n wers wych i ni gyd allu ei haddysgu i’r myfyrwyr nad oes ffasiwn beth â rhan fach mewn cynhyrchiad. Rwyf yn y ddrama o’r dechrau i’r diwedd ac yn rhan allweddol o’r tîm.”

Mae cyfoeth o brofiad Dave Ainsworth o weithio yn y theatr yn golygu ei fod yn gallu addysgu’r hyn sy’n berthnasol a chyfredol, gan sicrhau bod ei fyfyrwyr yn barod am ofynion y diwydiant.

“Fel actor a chomedïwr, rwyf wedi perfformio ar hyd a lled y wlad ac wedi rhedeg tri chlwb comedi yng nghanol Llundain am gyfnod. Rwyf wedi ysgrifennu llawer o ddramodydd hefyd sydd wedi cael eu perfformio’n broffesiynol, gan gynnwys Oh Hello a enillodd gwobr y beirniaid am y ‘Ddrama Orau’ yng Ngŵyl Caeredin 2015; Greville’s Whore a deithiodd llynedd ac rwy’n ysgrifennu sioe newydd ar hyn o bryd o’r enw Derek, the Prince of Wales,” aeth Dave yn ei flaen. “Mae’n wych gallu rhannu fy mhrofiadau o weithio ar amrywiaeth o gynyrchiadau ac mewn ystod o genres gydag ein myfyrwyr ac i’w haddysgu am bob agwedd ar y diwydiant.”

Ynghyd â chyd-ddarlithydd BA Actio Dave, Lynne Seymore – sydd hefyd yn actores a chyfarwyddwraig uchel ei pharch – maent yn gallu paratoi myfyrwyr ac i’w tywys drwy eu hastudiaethau yn ogystal â thrwy eu gyrfaoedd. Yn wir, yn y cynhyrchiad hwn o One Flew Over the Cuckoo’s Nest, mae Dave hefyd yn cael y cyfle i weithio gyda dau o raddedigion diweddar Celfyddydau Perfformio Y Drindod Dewi Sant.

“Elfen arall o’r cynhyrchiad hwn sy’n arbennig iawn yw fy mod hefyd yn cael gweithio gyda dau o’n graddedigion – Connor Allen, sy’n actio gyda fi a Joe Jones, sef Rheolwr Llwyfan Cynorthwyol y cynhyrchiad.

“Mae gallu gweithio gyda Connor a Joe yn wych ac rwy’n teimlo’n falch iawn i fod yn rhan o’r un cynhyrchiad. Mae gallu gweithio gyda nhw ar sioe broffesiynol yn grêt ac i’w gweld yn rhoi’r hyn y bu iddynt ei ddysgu yn Y Drindod Dewi Sant ar waith yn ogystal â’u gweld yn tyfu a datblygu yn eu dewis feysydd.”

Mae Connor Allen yn chwarae rhan Aide Warren yn y cynhyrchiad hwn, ac wedi cael ei hyfforddiant yn Y Drindod Dewi Sant, mae’n ymhyfrydu mewn cael y cyfle i ddysgu gan ei gyn-ddarlithydd unwaith eto.

“Mae’n neis ofnadwy cael gweithio gyda Dave ar y cynhyrchiad rhagorol hwn,” meddai Connor. “Fe addysgodd cymaint i mi pan oeddwn yn Y Drindod Dewi Sant ac mae’n dal i fy addysgu nawr – mae’n cwblhau’r cylch.

“Hefyd, mae cael bod yn rhan o gast mor wych â hynny yn un o brif theatrau cynhyrchu Cymru yn brofiad a hanner – mae’n gyffrous ac yn hwyl.”

Ers graddio yn 2013, mae Connor wedi chwarae amrywiaeth o rannau gyda chwmnïau amrywiol – a chan lawer ohonynt gysylltiad â’r Drindod Dewi Sant.

“Yr haf y bu i mi raddio, anogodd Dave i mi fynd am glyweliad i Theatr Ieuenctid Genedlaethol Prydain Fawr ac roeddwn yn ddigon ffodus i gael fy nerbyn.

“Yna, mi es gyda sioe i Gaeredin – sioe a gefnogwyd gan Y Drindod Dewi Sant – cyn cael rôl gyda Taking Flight, y roedd ei gyfarwyddwr artistig wedi fy nysgu am Shakespeare.

“Mae’r ychydig flynyddoedd cyntaf ar ôl graddio yn reit anodd ond rwy’n ffodus i fod â rhwydwaith cefnogi gwych sy’n cynnwys staff Y Drindod Dewi Sant. Mae’n wych nawr i gael y cyfle i fod yn rhan o’r cynhyrchiad arbennig hwn ac i ddysgu a thyfu’n fwy fel perfformiwr – yn arbennig drwy ddysgu gan Dave eto, rhywun sydd wedi addysgu cymaint i mi pan oeddwn yn hyfforddi,” ychwanega Connor.

Gyda disgrifiadau fel ‘anarchaidd’, ‘direidus’ a ‘didostur o hudol’, mae cynhyrchiad Theatr Torch o One Flew Over the Cukoo’s Nest yn un i’w weld.

Bydd y cynhyrchiad yn Theatr Torch, Aberdaugleddau o ddydd Mercher, Hydref 11eg nes dydd Sadwrn, Hydref 28ain. Mae’r cynhyrchiad yn cynnwys iaith gref a themâu oedolion ysgafn ac nid yw’n addas i blant. I archebu tocynnau, ewch i http://torchtheatre.co.uk/

I ddysgu rhagor am y cwrs BA Actio, gallwch gysylltu â Dave yn uniongyrchol drwy e-bostio [email protected]

Cymraeg

Strategaeth yr iaith Gymraeg dan adolygiad yng nghanol galwadau am gyfeiriad cliriach

Published

2 days ago

December 17, 2024

Tom Sinclair

MAE SAMUEL KURTZ AS, Ysgrifennydd Cysgodol y Cabinet dros yr Iaith Gymraeg, wedi annog Llywodraeth Cymru i ailfeddwl eu dull o weithredu targed uchelgeisiol Cymraeg 2050 yn sgil pryderon a godwyd mewn adroddiad diweddar gan y Senedd.

Mae strategaeth Cymraeg 2050 yn anelu at sicrhau miliwn o siaradwyr Cymraeg erbyn canol y ganrif hon, ond mae amheuon wedi cael eu codi am ei hyfywedd. Mae canfyddiadau’r Pwyllgor Plant a Phobl Ifanc yn tynnu sylw at heriau fel marweiddio yn nifer yr athrawon Cymraeg a gostyngiad yn y defnydd o’r iaith ymhlith pobl ifanc.

Mae Mr Kurtz, sy’n cynrychioli Gorllewin Caerfyrddin a De Sir Benfro, wedi ymuno â’r galwadau i Lywodraeth Cymru ailystyried eu cynlluniau. Dywedodd:

“Mae Ceidwadwyr Cymreig wedi galw ers tro am strategaeth gliriach gan Lywodraeth Cymru i gyflawni eu targed Cymraeg 2050.

“Gyda nifer y siaradwyr Cymraeg yn gostwng dros y ddau ddegawd diwethaf, mae’n hanfodol bod y duedd hon yn cael ei gwrthdroi. O ystyried y marweiddio yn nifer yr athrawon Cymraeg a’r gostyngiad yn y defnydd o’r Gymraeg ymhlith pobl ifanc, mae angen i Lywodraeth Cymru adolygu pam nad yw eu cynlluniau presennol ar gyfer Cymraeg 2050 yn gweithio ac addasu’r cynlluniau angenrheidiol.”

Persbectif Sir Benfro

Yn Sir Benfro, lle mae treftadaeth yr iaith Gymraeg yn ddwfn, mae’r ddadl yn un arwyddocaol iawn. Mae cymunedau lleol wedi gweld llwyddiant amrywiol wrth gynnal Cymraeg. Mae addysg cyfrwng Cymraeg wedi tyfu mewn rhai ardaloedd, gydag ysgolion fel Ysgol Caer Elen yn Hwlffordd yn chwarae rhan hanfodol, ond mae pryderon yn parhau am ei hygyrchedd ledled y sir.

Yn hanesyddol, mae Sir Benfro wedi cael ei hystyried yn ‘ffrynt ieithyddol’, lle mae’r iaith Gymraeg yn cydfodoli â’r Saesneg mewn cydbwysedd cynnil. Mae ardaloedd gwledig wedi dal gafael ar eu traddodiadau ieithyddol, ond mae trefoli a newidiadau demograffig yn peri heriau.

Un mater allweddol yw’r gweithlu addysgu. Heb ddigon o athrawon Cymraeg i ysbrydoli ac addysgu’r genhedlaeth nesaf, mae cyflawni Cymraeg 2050 yn mynd yn fwyfwy anodd. Mae galwadau hefyd wedi bod am fwy o gyfleoedd trochi yn y Gymraeg y tu allan i’r ystafell ddosbarth er mwyn meithrin y defnydd o’r Gymraeg yn y bywyd bob dydd.

Pam mae Cymraeg 2050 yn bwysig

Yng nghanol Cymraeg 2050 mae gweledigaeth i beidio â chadw’r Gymraeg yn unig, ond i’w gwneud yn iaith fyw a llewyrchus. Mae ymgyrchwyr yn dadlau bod strategaeth gadarn yn hanfodol i sicrhau bod yr iaith yn parhau i fod yn berthnasol i genedlaethau’r dyfodol, yn enwedig mewn ardaloedd fel Sir Benfro lle mae treftadaeth ddiwylliannol yn gysylltiedig â’r Gymraeg.

Mae cefnogwyr y targed yn pwysleisio ei botensial i gryfhau hunaniaeth gymunedol ac i roi hwb i gyfleoedd economaidd, o dwristiaeth i ddiwydiannau creadigol, lle mae dwyieithrwydd yn ased sy’n tyfu.

Oes modd ei gyflawni?

Er bod uchelgais Cymraeg 2050 yn cael ei ganmol yn eang, mae cwestiynau yn parhau ynghylch a yw’n gyflawnadwy heb newidiadau sylweddol mewn polisi. Mae’r beirniaid yn dadlau, heb strategaeth gynhwysfawr wedi’i hariannu’n dda sy’n mynd i’r afael ag addysg, seilwaith ac ymgysylltu cymunedol, bod y targed mewn perygl o fod yn ddim mwy na dyhead.

I Sir Benfro, mae’r her yn glir: dathlu a diogelu ei chymunedau Cymraeg tra’n creu cyfleoedd ar gyfer twf ac ymgysylltu â’r Gymraeg i bawb.

Mae galwad Mr Kurtz am weithredu yn ychwanegu at y pwysau cynyddol ar Lywodraeth Cymru i gyflwyno cynllun sy’n gweithio – nid yn unig ar gyfer nawr, ond ar gyfer cenedlaethau i ddod.

Cymraeg 2050: Iaith ar gyfer y dyfodol

I Sir Benfro a thu hwnt, mae’r blaenoriaeth yn uchel. Mae cyflawni miliwn o siaradwyr Cymraeg yn ymwneud â mwy na niferoedd yn unig – mae’n ymwneud â sicrhau dyfodol lle mae’r iaith yn parhau i fyw a ffynnu, o bentrefi gwledig Gogledd Sir Benfro i strydoedd prysur Aberdaugleddau.

Business

A more connected Wales: Ogi to provide Welsh language support through eero

Published

2 months ago

October 14, 2024

Madeline Knox

Starting today, Ogi- Wales’s biggest alternative telecoms company- has taken the innovative leap to back the provision of Welsh language on the eero wifi software.

Amazon’s eero delivers fast, reliable and secure wifi to every corner of the home. Using the latest mesh technology, eero brings seamless coverage, whether you’re streaming, gaming, or working from home. The Amazon eero suite of products is available on all Ogi 400, Ogi 500 and Ogi 1Gig packages.

Ogi’s commitment to continuously improving for their Welsh customers is demonstrated through this new partnership. This milestone makes eero one of the few smart home systems to offer Welsh-language support in its mobile app.

Within the eero app, engineers have incorporated familiar Welsh-language terms to further the experience for users.

Speaking about the new feature, Ogi’s Brand Marketing Director, Sarah Vining, said: “Ogi’s mission has always been to provide world-class services that are inherently Welsh.”

“Working with the team at eero, we’re not only bringing cutting-edge technology to Welsh homes but also making it more accessible for our customers, and for users all over Wales too. This partnership reflects our shared vision to make the internet more accessible to everyone.”

“Our mission is to bring fast, reliable, and secure wifi to customers around the world.” said Mark Sieglock, eero EVP, Software and Services. “We’re thrilled to partner with Ogi to add Welsh language support, making the eero app more accessible to Welsh speakers in Wales.”

Welsh language support is now available to all eero users by downloading the latest software update (release 6.47.0)

Cymraeg

Hybu’r Gymraeg drwy sioe lwyfan

Published

7 months ago

May 23, 2024

Tom Sinclair

Ar faes Eisteddfod yr Urdd heddiw ym Meifod (29 Mai) caiff sioe lwyfan newydd ei dangos a fydd yn hyrwyddo’r Gymraeg i bobl ifanc ledled Cymru. Manon Steffan Ros sydd wedi creu’r sioe Geiriau i gwmni Mewn Cymeriad yn dilyn comisiwn gan Gomisiynydd y Gymraeg.

Bydd y sioe, sydd wedi ei hanelu at bobl ifanc ym mlynyddoedd 7, 8 a 9 ysgolion uwchradd, yn cyd-fynd â phecyn addysg newydd sydd wedi ei ddatblygu gan y Comisiynydd ac a fydd ar gael ar lwyfan addysgol, Hwb.

Yn ôl Manon Steffan Ros, roedd yn braf derbyn y cais i wneud y gwaith hwn er yn un heriol,

“Er mwyn hybu’r Gymraeg i’n pobl ifanc a’u hannog i’w defnyddio mae angen manteisio ar amryw o ffyrdd i wneud hynny. Mae sioe lwyfan, sydd yn mynd mewn i ysgolion, yn gyfle gwych i bwysleisio rôl y Gymraeg yn ein bywydau bob dydd, drwy ddefnyddio cerddoriaeth gyfoes a iaith sydd yn berthnasol iddyn nhw.

“Roedd yn her, serch hynny, i ddatblygu sgript a oedd yn cyfleu yr holl elfennau yma, tra ar yr un pryd yn hyrwyddo’r neges gyffredinol fod angen defnyddio’r Gymraeg er mwyn iddi oroesi.

“Gobeithio bydd y sioe yn gyfrwng i arwain at drafodaeth bellach ymysg pobl ifanc a’u hathrawon am bwysigrwydd y Gymraeg.”

I gyd-fynd â’r sioe, mae pecyn addysg wedi ei greu hefyd sydd yn cynnig amryw ddeunyddiau ar gyfer gwersi. Mae’r pecyn yn cynnwys cyflwyniadau ac atodiadau sydd yn rhannu gwybodaeth am y Gymraeg, ei phwysigrwydd fel sgil mewn bywyd bob dydd, ieithoedd lleiafrifol eraill ar draws y byd, yn ogystal ag egluro rôl Comisiynydd y Gymraeg.

Yn ôl Efa Gruffudd Jones., Comisiynydd y Gymraeg, y gobaith yw fod y gwaith hyn yn ymateb i angen,

“Rwyf wedi nodi yn aml fod plant a phobl ifanc yn flaenoriaeth i fi ac rydym yn gyson yn derbyn ceisiadau gan ysgolion am wybodaeth am ein gwaith. Y nod gyda’r pecyn hwn yw cynnig pecyn ymarferol y gellir dewis gweithgareddau ohono.

“Bydd hefyd, gobeithio, yn gymorth i athrawon a ddisgyblion ddeall yn well, nid yn unig rôl Comisiynydd y Gymraeg ond sefyllfa’r Gymraeg ar lefel genedlaethol a rhyngwladol.

“Gobeithio y caiff ei ddefnyddio’n eang.”

Un ysgol sydd wedi cael cyfle i weld y sioe eisoes yw Ysgol Bro Hyddgen ym Machynlleth yn nalgylch yr Eisteddfod. Mae Nansi Lloyd yn mlwyddyn 7 ac fe wnaeth fwynhau yn fawr,

“Roedd y sioe yn symud yn gyflym oedd yn grêt ac roeddem i gyd yn meddwl fod y defnydd o gerddoriaeth Gymraeg gyfoes yn dda iawn. Fe wnaeth i fi feddwl am pam mod i’n siarad Cymraeg a phwysleisio pa mor bwysig yw siarad yr iaith yn naturiol bob dydd, ac nid yn yr ysgol yn unig.

“Rwy’n gobeithio mynd i’w gweld eto yn yr Eisteddfod.”

Mae Alaw Jones yn athrawes yn ysgol Bro Hyddgen ac yn gweld gwerth yn y sioe a’r pecyn addysg,

“Mae yn medru bod yn heriol cyflwyno’r Gymraeg yn enwedig mewn oes lle mae cyfryngau cymdeithasol yn chwarae rôl mor flaenllaw yn mywydau pobl ifanc. Roedd y sioe hon yn gyfrwng i arwain ar drafodaeth bellach am y Gymraeg yn ein cymdeithas heddiw a braf oedd gweld ymateb y bobl ifanc i’r sioe.

“Mae’r pecyn addysg yn adnodd defnyddiol a fydd yn ein caniatáu i drafod y Gymraeg mewn cyd-destun ehangach, cyd-destun rhyngwladol, ac yn pwysleisio manteision siarad yr iaith o safbwynt sgil yn y byd gwaith.”

Caiff y sioe, Geiriau¸ ei pherfformio ar stondin Llywodraeth Cymru am 2pm ar ddydd Mercher, 29 Mai a bydd sesiwn holi ac ateb yn dilyn yng nghwmni Efa Gruffudd Jones, Manon Steffan Ros ac Owen Alun sydd yn perfformio’r sioe.