Cymraeg

Gymraeg yn cysylltu mam gyda’i chymuned

Published

6 years ago

June 27, 2018

Ali Evans: Mae dysgu Cymraeg o fudd mawr

MAE MAM o Sir Benfro yn teimlo bod ganddi fwy o gysylltiad â’i chymuned leol ar ôl dysgu Cymraeg ac mae’n galw ar eraill i wneud yr un fath fel rhan o’r Wythnos Addysg Oedolion.

Dechreuodd Ailinor Evans, 48, o Gilgerran yn Sir Benfro, ddysgu Cymraeg dair blynedd yn ôl gan ei bod am deimlo’n rhan o’i chymuned leol. Magwyd Ali yn yr ardal mewn teulu di-Gymraeg a symudodd i ffwrdd yn 16 oed a cholli pob Cymraeg yr oedd wedi’i ddysgu yn iau. Ar ôl symud yn ôl 19 mlynedd yn ddiweddarach, teimlodd bod angen iddi ailafael yn yr iaith.

Fodd bynnag, fel mam brysur yn gweithio, doedd ganddi byth yr amser i ddysgu Cymraeg. Yn 2015, ar ôl colli ei swydd dechreuodd weithio yng Nghymdeithas Tai Sir Benfro, sef Grŵp Ateb bellach. Cynigiodd y sefydliad ddosbarthiadau Cymraeg amser cinio am ddim fel rhan o’i bolisi Cymraeg a manteisiodd Ali ar y cyfle ac mae hi wedi mynd o nerth i nerth ers hynny.

Buan y daeth Ali i sylweddoli nad oedd awr yr wythnos yn ddigon ac roedd am ddysgu’n gynt, felly mentrodd a dechrau ar ddosbarthiadau nos. Bellach, mae ar fin ennill ei chymhwyster Canolradd fis nesaf ac yn bwriadu ymgymryd â’i thystysgrif Uwch yn y Gymraeg yn y dyfodol.

Mae Ali yn cefnogi Wythnos Addysg Oedolion 2018, a gynhelir rhwng 18 a 24 Mehefin i dynnu sylw at gyfleoedd i ddal ati i ddatblygu a dysgu sgiliau newydd fel oedolyn a dathlu effaith bositif addysg oedolion ar sgiliau a chyflogadwyedd.

Meddai Ali: “Rydw i wastad wedi bod eisiau bod yn rhugl yn y Gymraeg, ond heb deimlo tan nawr bod gen i’r amser i ymrwymo i hynny. Pan gyflwynodd fy nghyflogwr wersi Cymraeg a oedd yn cael eu cynnal yn yr ystafell drws nesaf i fy swyddfa, doedd gen i ddim esgus mwyach.

“Rydw i’n byw mewn cymuned wledig lle mae tua 60% yn siarad Cymraeg rhugl. Dydw i erioed wedi cael fy ngwneud i deimlo’n anesmwyth yma, ond roeddwn i’n awyddus i ddysgu Cymraeg er mwyn integreiddio’n llawn yn y gymuned. Mae’r rhan fwyaf o’n busnesau, siopau, tafarndai a chaffis lleol yn gweithredu yn y Gymraeg felly rydw i wrth fy modd yn gallu cynnal sgwrs a byw fy mywyd bob dydd yn hyderus yn y Gymraeg.

“Mae dysgu Cymraeg wedi bod o fudd yn fy ngwaith hefyd. Rydw i’n gorfod siarad â thenantiaid yn aml yn fy ngwaith i holi a oes ganddyn nhw unrhyw bryderon neu faterion maen nhw am eu codi ac mae’n braf eu bod yn gallu gwneud hynny yn Gymraeg os ydyn nhw’n teimlo’n fwy cyfforddus yn gwneud hynny. Mae fy nghyflogwr wedi bod yn gefnogol iawn ar fy nhaith ddysgu ac yn neilltuo amser i mi astudio a’r amser i sefyll arholiadau.

“Byddwn yn annog unrhyw un sy’n ystyried dysgu Cymraeg i wneud hynny. Os nad ydych chi am ymrwymo i gwrs nos, mae llawer o opsiynau llai dwys sy’n cynnig blas i chi yn gyntaf. Mae llawer o gymunedau lleol yn cynnal boreau coffi neu yn cydweithio â mentor lleol lle gallwch gyfarfod a sgwrsio yn Gymraeg gyda’ch gilydd. Mae’r gymuned Gymraeg yn gefnogol iawn ac yn annog dysgwyr cymaint ag y gallan nhw.”

Cynhelir Wythnos Addysg Dysgwyr 2018 rhwng 18 a 24 Mehefin ac mae’n dathlu dysgu gydol oes – yn y gwaith, fel rhan o gwrs addysg cymunedol, yn y coleg, mewn prifysgol neu ar-lein. Mae’r wythnos wedi ei chynnal yn flynyddol ers 27 mlynedd bellach, gan hyrwyddo’r cyrsiau amrywiol sydd ar gael i oedolion, o ieithoedd i gyfrifiadura, o ofal plant i gyllid.

Meddai Eluned Morgan, Gweinidog y Gymraeg a Dysgu Gydol Oes: “Rydyn ni’n aml yn meddwl am addysg fel rhywbeth rydyn ni’n ei wneud yn ifanc, ond mae dysgu yn weithgarwch gydol oes.

“Mae Ali yn enghraifft berffaith o rywun sydd wedi elwa ar ddysgu Cymraeg fel oedolyn. Mae’r Gymraeg yn perthyn i ni gyd, a beth bynnag yw’ch oedran dyw hi byth yn rhy hwyr i ddechrau dysgu. Mae mwy o gyfleoedd nag erioed i bobl o bob oed ddechrau dysgu Cymraeg, yn yr ysgol, coleg neu fel oedolyn. Bydd pob unigolyn sy’n manteisio ar y cyfle i ddysgu ein hiaith yn ein helpu i gyrraedd ein targed uchelgeisiol o un filiwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050 a fydd yn croesawu’r iaith ac yn ei defnyddio ym mhob cyd-destun.

“Gobeithio y bydd yr Wythnos Addysg Oedolion yn ysgogi pobl o bob oedran ledled Cymru i ddysgu sut gallant ddatblygu eu sgiliau. Mae’r Porth Sgiliau i Oedolion hefyd yn cynnig cyngor ac arweiniad o bob math ar yrfaoedd i unrhyw un sydd am wella eu sgiliau a’u cyflogadwyedd neu ddychwelyd i’r gwaith.”

Meddai David Hagendyk, Cyfarwyddwr y Sefydliad Dysgu a Gwaith yng Nghymru: “Mae mynd yn ôl i’r byd addysg yn cynnig manteision enfawr i oedolion. Dengys y dystiolaeth y gall wella eich iechyd, bywyd teulu, y cyfle i gael gwaith, neu ddyrchafiad yn y gwaith. Gall cymryd y cam cyntaf yn ôl i addysg oedolion ymddangos yn dalcen caled i ddechrau, ond mae rhywun wastad wrth law i’ch cefnogi ar y daith.

“Mae’r Wythnos Addysg Oedolion wedi’i chynnal yng Nghymru ers 27 mlynedd ac wedi helpu cannoedd ar filoedd o oedolion ar hyd a lled y wlad. Mae’n adeg ragorol i fentro i ddysgu sgil newydd, cwrdd â phobl newydd a dysgu am rywbeth sydd wedi mynd â’ch bryd erioed. Gyda’r byd yn newid mor gyflym, mae’n bwysicach nag erioed ein bod i gyd yn dysgu gydol ein bywydau. Nawr yw’r amser perffaith i ddechrau.”

Mae’r Wythnos Addysg Oedolion yn cael ei chyllido gan Lywodraeth Cymru a Chronfa Gymdeithasol Ewrop ac yn cael ei tnu gan Sefydliad Dysgu a Gwaith Cymru.

Am ragor o wybodaeth am yr Wythnos Addysg Oedolion, ewch i https://bit.ly/2JUkeXS neu ffoniwch 0800 028 4844 neu dilynwch @skillsgatewaycw.

Cymraeg

Strategaeth yr iaith Gymraeg dan adolygiad yng nghanol galwadau am gyfeiriad cliriach

Published

2 days ago

December 17, 2024

Tom Sinclair

MAE SAMUEL KURTZ AS, Ysgrifennydd Cysgodol y Cabinet dros yr Iaith Gymraeg, wedi annog Llywodraeth Cymru i ailfeddwl eu dull o weithredu targed uchelgeisiol Cymraeg 2050 yn sgil pryderon a godwyd mewn adroddiad diweddar gan y Senedd.

Mae strategaeth Cymraeg 2050 yn anelu at sicrhau miliwn o siaradwyr Cymraeg erbyn canol y ganrif hon, ond mae amheuon wedi cael eu codi am ei hyfywedd. Mae canfyddiadau’r Pwyllgor Plant a Phobl Ifanc yn tynnu sylw at heriau fel marweiddio yn nifer yr athrawon Cymraeg a gostyngiad yn y defnydd o’r iaith ymhlith pobl ifanc.

Mae Mr Kurtz, sy’n cynrychioli Gorllewin Caerfyrddin a De Sir Benfro, wedi ymuno â’r galwadau i Lywodraeth Cymru ailystyried eu cynlluniau. Dywedodd:

“Mae Ceidwadwyr Cymreig wedi galw ers tro am strategaeth gliriach gan Lywodraeth Cymru i gyflawni eu targed Cymraeg 2050.

“Gyda nifer y siaradwyr Cymraeg yn gostwng dros y ddau ddegawd diwethaf, mae’n hanfodol bod y duedd hon yn cael ei gwrthdroi. O ystyried y marweiddio yn nifer yr athrawon Cymraeg a’r gostyngiad yn y defnydd o’r Gymraeg ymhlith pobl ifanc, mae angen i Lywodraeth Cymru adolygu pam nad yw eu cynlluniau presennol ar gyfer Cymraeg 2050 yn gweithio ac addasu’r cynlluniau angenrheidiol.”

Persbectif Sir Benfro

Yn Sir Benfro, lle mae treftadaeth yr iaith Gymraeg yn ddwfn, mae’r ddadl yn un arwyddocaol iawn. Mae cymunedau lleol wedi gweld llwyddiant amrywiol wrth gynnal Cymraeg. Mae addysg cyfrwng Cymraeg wedi tyfu mewn rhai ardaloedd, gydag ysgolion fel Ysgol Caer Elen yn Hwlffordd yn chwarae rhan hanfodol, ond mae pryderon yn parhau am ei hygyrchedd ledled y sir.

Yn hanesyddol, mae Sir Benfro wedi cael ei hystyried yn ‘ffrynt ieithyddol’, lle mae’r iaith Gymraeg yn cydfodoli â’r Saesneg mewn cydbwysedd cynnil. Mae ardaloedd gwledig wedi dal gafael ar eu traddodiadau ieithyddol, ond mae trefoli a newidiadau demograffig yn peri heriau.

Un mater allweddol yw’r gweithlu addysgu. Heb ddigon o athrawon Cymraeg i ysbrydoli ac addysgu’r genhedlaeth nesaf, mae cyflawni Cymraeg 2050 yn mynd yn fwyfwy anodd. Mae galwadau hefyd wedi bod am fwy o gyfleoedd trochi yn y Gymraeg y tu allan i’r ystafell ddosbarth er mwyn meithrin y defnydd o’r Gymraeg yn y bywyd bob dydd.

Pam mae Cymraeg 2050 yn bwysig

Yng nghanol Cymraeg 2050 mae gweledigaeth i beidio â chadw’r Gymraeg yn unig, ond i’w gwneud yn iaith fyw a llewyrchus. Mae ymgyrchwyr yn dadlau bod strategaeth gadarn yn hanfodol i sicrhau bod yr iaith yn parhau i fod yn berthnasol i genedlaethau’r dyfodol, yn enwedig mewn ardaloedd fel Sir Benfro lle mae treftadaeth ddiwylliannol yn gysylltiedig â’r Gymraeg.

Mae cefnogwyr y targed yn pwysleisio ei botensial i gryfhau hunaniaeth gymunedol ac i roi hwb i gyfleoedd economaidd, o dwristiaeth i ddiwydiannau creadigol, lle mae dwyieithrwydd yn ased sy’n tyfu.

Oes modd ei gyflawni?

Er bod uchelgais Cymraeg 2050 yn cael ei ganmol yn eang, mae cwestiynau yn parhau ynghylch a yw’n gyflawnadwy heb newidiadau sylweddol mewn polisi. Mae’r beirniaid yn dadlau, heb strategaeth gynhwysfawr wedi’i hariannu’n dda sy’n mynd i’r afael ag addysg, seilwaith ac ymgysylltu cymunedol, bod y targed mewn perygl o fod yn ddim mwy na dyhead.

I Sir Benfro, mae’r her yn glir: dathlu a diogelu ei chymunedau Cymraeg tra’n creu cyfleoedd ar gyfer twf ac ymgysylltu â’r Gymraeg i bawb.

Mae galwad Mr Kurtz am weithredu yn ychwanegu at y pwysau cynyddol ar Lywodraeth Cymru i gyflwyno cynllun sy’n gweithio – nid yn unig ar gyfer nawr, ond ar gyfer cenedlaethau i ddod.

Cymraeg 2050: Iaith ar gyfer y dyfodol

I Sir Benfro a thu hwnt, mae’r blaenoriaeth yn uchel. Mae cyflawni miliwn o siaradwyr Cymraeg yn ymwneud â mwy na niferoedd yn unig – mae’n ymwneud â sicrhau dyfodol lle mae’r iaith yn parhau i fyw a ffynnu, o bentrefi gwledig Gogledd Sir Benfro i strydoedd prysur Aberdaugleddau.

Business

A more connected Wales: Ogi to provide Welsh language support through eero

Published

2 months ago

October 14, 2024

Madeline Knox

Starting today, Ogi- Wales’s biggest alternative telecoms company- has taken the innovative leap to back the provision of Welsh language on the eero wifi software.

Amazon’s eero delivers fast, reliable and secure wifi to every corner of the home. Using the latest mesh technology, eero brings seamless coverage, whether you’re streaming, gaming, or working from home. The Amazon eero suite of products is available on all Ogi 400, Ogi 500 and Ogi 1Gig packages.

Ogi’s commitment to continuously improving for their Welsh customers is demonstrated through this new partnership. This milestone makes eero one of the few smart home systems to offer Welsh-language support in its mobile app.

Within the eero app, engineers have incorporated familiar Welsh-language terms to further the experience for users.

Speaking about the new feature, Ogi’s Brand Marketing Director, Sarah Vining, said: “Ogi’s mission has always been to provide world-class services that are inherently Welsh.”

“Working with the team at eero, we’re not only bringing cutting-edge technology to Welsh homes but also making it more accessible for our customers, and for users all over Wales too. This partnership reflects our shared vision to make the internet more accessible to everyone.”

“Our mission is to bring fast, reliable, and secure wifi to customers around the world.” said Mark Sieglock, eero EVP, Software and Services. “We’re thrilled to partner with Ogi to add Welsh language support, making the eero app more accessible to Welsh speakers in Wales.”

Welsh language support is now available to all eero users by downloading the latest software update (release 6.47.0)

Cymraeg

Hybu’r Gymraeg drwy sioe lwyfan

Published

7 months ago

May 23, 2024

Tom Sinclair

Ar faes Eisteddfod yr Urdd heddiw ym Meifod (29 Mai) caiff sioe lwyfan newydd ei dangos a fydd yn hyrwyddo’r Gymraeg i bobl ifanc ledled Cymru. Manon Steffan Ros sydd wedi creu’r sioe Geiriau i gwmni Mewn Cymeriad yn dilyn comisiwn gan Gomisiynydd y Gymraeg.

Bydd y sioe, sydd wedi ei hanelu at bobl ifanc ym mlynyddoedd 7, 8 a 9 ysgolion uwchradd, yn cyd-fynd â phecyn addysg newydd sydd wedi ei ddatblygu gan y Comisiynydd ac a fydd ar gael ar lwyfan addysgol, Hwb.

Yn ôl Manon Steffan Ros, roedd yn braf derbyn y cais i wneud y gwaith hwn er yn un heriol,

“Er mwyn hybu’r Gymraeg i’n pobl ifanc a’u hannog i’w defnyddio mae angen manteisio ar amryw o ffyrdd i wneud hynny. Mae sioe lwyfan, sydd yn mynd mewn i ysgolion, yn gyfle gwych i bwysleisio rôl y Gymraeg yn ein bywydau bob dydd, drwy ddefnyddio cerddoriaeth gyfoes a iaith sydd yn berthnasol iddyn nhw.

“Roedd yn her, serch hynny, i ddatblygu sgript a oedd yn cyfleu yr holl elfennau yma, tra ar yr un pryd yn hyrwyddo’r neges gyffredinol fod angen defnyddio’r Gymraeg er mwyn iddi oroesi.

“Gobeithio bydd y sioe yn gyfrwng i arwain at drafodaeth bellach ymysg pobl ifanc a’u hathrawon am bwysigrwydd y Gymraeg.”

I gyd-fynd â’r sioe, mae pecyn addysg wedi ei greu hefyd sydd yn cynnig amryw ddeunyddiau ar gyfer gwersi. Mae’r pecyn yn cynnwys cyflwyniadau ac atodiadau sydd yn rhannu gwybodaeth am y Gymraeg, ei phwysigrwydd fel sgil mewn bywyd bob dydd, ieithoedd lleiafrifol eraill ar draws y byd, yn ogystal ag egluro rôl Comisiynydd y Gymraeg.

Yn ôl Efa Gruffudd Jones., Comisiynydd y Gymraeg, y gobaith yw fod y gwaith hyn yn ymateb i angen,

“Rwyf wedi nodi yn aml fod plant a phobl ifanc yn flaenoriaeth i fi ac rydym yn gyson yn derbyn ceisiadau gan ysgolion am wybodaeth am ein gwaith. Y nod gyda’r pecyn hwn yw cynnig pecyn ymarferol y gellir dewis gweithgareddau ohono.

“Bydd hefyd, gobeithio, yn gymorth i athrawon a ddisgyblion ddeall yn well, nid yn unig rôl Comisiynydd y Gymraeg ond sefyllfa’r Gymraeg ar lefel genedlaethol a rhyngwladol.

“Gobeithio y caiff ei ddefnyddio’n eang.”

Un ysgol sydd wedi cael cyfle i weld y sioe eisoes yw Ysgol Bro Hyddgen ym Machynlleth yn nalgylch yr Eisteddfod. Mae Nansi Lloyd yn mlwyddyn 7 ac fe wnaeth fwynhau yn fawr,

“Roedd y sioe yn symud yn gyflym oedd yn grêt ac roeddem i gyd yn meddwl fod y defnydd o gerddoriaeth Gymraeg gyfoes yn dda iawn. Fe wnaeth i fi feddwl am pam mod i’n siarad Cymraeg a phwysleisio pa mor bwysig yw siarad yr iaith yn naturiol bob dydd, ac nid yn yr ysgol yn unig.

“Rwy’n gobeithio mynd i’w gweld eto yn yr Eisteddfod.”

Mae Alaw Jones yn athrawes yn ysgol Bro Hyddgen ac yn gweld gwerth yn y sioe a’r pecyn addysg,

“Mae yn medru bod yn heriol cyflwyno’r Gymraeg yn enwedig mewn oes lle mae cyfryngau cymdeithasol yn chwarae rôl mor flaenllaw yn mywydau pobl ifanc. Roedd y sioe hon yn gyfrwng i arwain ar drafodaeth bellach am y Gymraeg yn ein cymdeithas heddiw a braf oedd gweld ymateb y bobl ifanc i’r sioe.

“Mae’r pecyn addysg yn adnodd defnyddiol a fydd yn ein caniatáu i drafod y Gymraeg mewn cyd-destun ehangach, cyd-destun rhyngwladol, ac yn pwysleisio manteision siarad yr iaith o safbwynt sgil yn y byd gwaith.”

Caiff y sioe, Geiriau¸ ei pherfformio ar stondin Llywodraeth Cymru am 2pm ar ddydd Mercher, 29 Mai a bydd sesiwn holi ac ateb yn dilyn yng nghwmni Efa Gruffudd Jones, Manon Steffan Ros ac Owen Alun sydd yn perfformio’r sioe.